Галоўная > Кнігі Старога Закону > Першая кніга Масеява - Быцьцё
Першая кніга Масеява - Быцьцё12 траўня 2011. |
01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15
Пераклад д-ра Яна Станкевіча 1 На пачатку стварыў Бог нябёсы й зямлю. 2 А зямля была бяз хормы а пустая, і цемнь была над бяздоньням; і Дух Божы лунаў над відам водаў. 3 I сказаў Бог: „Станься сьвятлі ня". I сталася сьвятліня. 4 I бачыў Бог тую сьвятліню, што добрая, і адлучыў Бог тую сьвятліню ад тае цемні. 5 I назваў Бог сьвятліню днём, а цемнь назваў ночай. I быў вечар, і была раніца: дзень адзін. 6 I сказаў Бог: „Станься прасьцяг сярод водаў і дзялі воды ад водаў". 7 I ўчыніў Бог прасьцяг, і адлучыў воды, што пад прасьцягам, ад водаў, што над прасьцягам. I сталася так. 8 I назваў Бог прасьцяг нябёсамі. I быў вечар, і была раніца: дзень другі. 9 I сказаў Бог: „Няхай зьбяруцца воды з пад нябёсаў у вадно месца, і няхай зьявіцца сухазем". I сталася так. 10 I назваў Бог сухазем зямлёю, а збор водаў назваў морамі. I бачыў Бог, што добра. 11 I сказаў Бог: „Няхай выдасьць зямля траву, зяленіва сеючае семя, пладовае дзерва, што даець плод подле роду свайго, у каторым семя ягонае ў ім на зямлі". I сталася так. 12 I выдала зямля траву, зяленіва, семя сеючае подле роду свайго, і дзерва, што даець плод, у каторым семя яго подле роду яго.I бачыў Бог, што добра. 13 I быў вечар, і была раніца: дзень трэйці. 14 І сказаў Бог: „Станьцеся сьветлы на прасьцязе нябёс, дзеля адрозьненьня дня ад ночы, і будуць на знакі а на поры а на дні а на га ды. 15 I будуць яны сьветламі на прасьцязе нябёс сьвяціць на зямлі. I сталася так. 16 I ўчыніў Бог тыя два сьветлы вялікія: сьветла вялікае, радзіць дзень, і сьветла малое, радзіць ноч, і гвезды. 17 I пастанавіў іх Бог на прасьцязе нябёс, сьвяціць на зямлю, 18 I радзіць дзень і ноч, і адлучаць сьвятліню ад цемні. I бачыў Бог, што добра. 19 I быў вечар, і была раніца: дзень чаць верты. 20 I сказаў Бог: „"Няхай выдадуць воды паўзуны, істу дыхаючую; і птуства няхай лётае над зямлёю скрозь прасьцяг нябё." 21 I стварыў Бог дзіўствы вялікія і ўсялякую поўзаючую істу дыхаючую, каторыя выдалі воды, подле роду іх, і ўсялякае птуства крылатае подле роду ягонага. I бачыў Бог, што добра. 22 I дабраславіў іх Бог, кажучы: „Пладзіцеся а множчася а напаўняйце воды ў морах, і птуства няхай множыцца на зямлі". 23 I быў вечар, і была раніца: дзень пяты. 24 I сказаў Бог: „Няхай выдасьць зямля дыхаючую істу подле роду ейнага, статак а паўзуны а жывёлу земную подле роду ейнага. I сталася так. 25 I ўчыніў Бог жывёлу земную подле роду ейнага, і статак подле роду ягонага, і ўсякага паўзуна зямлі подле роду ягонага. I бачыў Бог, што добра. 26 I сказаў Бог: „Учыніма чалавека на абраз наш, подле падобнасьці нашае; і няхай пануе над рыбаю морскай, і птушкаю нябёснай, і статкам, і ўсёй зямлёю, і ўсякім паўзуном, што поўзае па зямлі". 27 I стварыў Бог чалавека на абраз Свой, на абраз Божы стварыў яго; мужчыну й жонку стварыў іх. 28 I дабраславіў іх Бог, і сказаў ім: „Пладзіцеся а множчася а на паўняйце зямлю, і паддайце яе сабе, і пануйце над рыбаю морскай, і птушкаю нябёснай, і ўсялякім жывучым, што поўзае па зямлі". 29 I сказаў Бог: „Вось, Я даў вам усялякую траву, што выдаець ізь сябе насеньне, якая ё на відзе ўсяе зямлі, і ўсялякае дзерва, у каторым ё плод дзерва, што сее насеньне; гэта будзе вам на емя. 30 А ўсёй жывёле земнай, і ўсёй птушцы нябёснай, і ўсяму, што поўзае па зямлі, у каторым дыханьне жывое, даў Я ўсе зяленіва траўнае на жыр". I сталася так. 31 I бачыў Бог усе, што ўчыніў, і вось, добра вельмі ё. І быў вечар, і была раніца: дзень шосты. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 I дакончаны нябёсы й зямля і ўсе войска іх. 2 I дакончыў Бог сёмага дня дзела Свае, каторае Ён чыніў, і перастаў тварыць сёмага дня ўсе дзела свае, каторае ўчыніў. 3 I дабраславіў Бог сёмы дзень, і пасьвяціў яго; бо ў гэты перастаў тварыць усе дзела Свае, каторае тварыў Бог, каб чыніць. 4 Вось паходжаньне нябёсаў і зямлі, у стварэньню іх, у дзень, у каторым учыніў СПАДАР Бог зямлю й нябёсы, 5 I ўсялякія палявыя кусты, уперад чымся яны расьлі, і ўсялякую палявую траву, каторая дагэнуль не расла; бо СПАДАР Бог не пасылаў дажджу на зямлю, і ня было чалавека рабіць зямлю. 6 I пара падыймалася ізь зямлі, і навадняла ўвесь від зямлі. 7 I ўхармаваў СПАДАР Бог чалавека з пылу зямлі, і ўдыхнуў у ноздры ягоныя дых жыцьця, і стаў чалавек душою жывою. 8 I насадзіў СПАДАР Бог сад ув Эдэме, на ўсходзе, і памясьціў там чалавека, каторага ўхармаваў. 9 I вырасьціў СПАДАР Бог ізь зямлі ўсялякае дзерва, прынаднае на пагляд і добрае на емя, і дзерва жыцьця сярод тога саду, і дзерва веданьня дабра й ліха. 10 I рака выходзіла з Эдэму дзеля навадненьня саду; і стуль падзялілася, і былі чатыры галоўныя рэкі. 11 I імя аднае Фісон: яна абцякае ўсю зямлю Гавіла, тую, ідзе золата; 12 I золата тае зямлі добрае; там ёсьць бдалях і камень анікс. 13 I імя другое ракі Ґігон: яна абцякае ўсю зямлю Куш. 14 Імя трэйцяе ракі Гідэкэль: яна цячэць перад Асыраю. I чацьвертая рака Еўфрат. 15 I ўзяў СПАДАР Бог чалавека, і асяліў яго ў садзе Эдэмскім, урабляць і сьцерагчы яго. 16 I расказаў СПАДАР Бог чалавеку, кажучы: „З кажнага дзерва ў садзе ты будзеш свабодна есьці; 17 Але зь дзерва веданьня дабра й ліха ня еж ізь яго; бо ў дзень, у каторым ты зьясі зь яго, сьмерцю памрэш". 18 I сказаў СПАДАР Бог: „Нядобра быць чалавеку адзінотнаму; ствару яму памачніка, яму адказуючага". 19 I ўхармаваў СПАДАР Бог ізь зямлі ўсю жывёлу палявую і ўсе птуства нябёснае, і прывёў да чалавека, каб бачыць, як ён назавець іх, і ўсе як назавець чалавек кажную дыхаючую істу, так і было імя ёй. 20 I назваў чалавек імёны ўсяму статку і птуству нябёснаму, і ўсім зьвяром палявым; але чалавеку не знайшлося памачніка, яму адказуючага. 21 I спусьціў Бог на чалавека цьвярды сон, і ён заснуў, і ўзяў адну із скабаў ягоных, і закрыў тое месца целам замест яе. 22 I пабудаваў СПАДАР Бог тую скабу, каторую выняў з чалавека, у жонку, і прывёў яе да чалавека. 23 I сказаў чалавек: „Во, гэтым разам косьць із косьцяў маіх і цела зь цела майго. Затым будзе яна звацца жонкаю, бо з мужа ўзята гэту". 24 Затым пакіне чалавек айца свайго й маці сваю, і прыліпне да жонкі свае, - і будуць целам адным.25 I былі абое голыя, чалавек і жонка ягоная, і не сароміліся. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I сказаў гад жонцы: „Не, не памрыце сьмерцю; 5 бо ведае Бог, што ў дзень, у каторым вы зь яго есьці будзеце, і адчыняцца вочы вашыя, і будзеце, як Багове, што ведаюць дабро й ліха". 6 І бачыла жонка, што дзерва добрае да ежы, і што яно прынаднае ачом, і пажаданае тое дзерва дзеля веды; і ўзяла садавіну зь яго а ела; і дала таксама мужу свайму зь ёю, і ён еў. 7 I адчыніліся вочы ў іх абаіх, І пазналі, што былі голыя; і сплялі фіґовае лісьцё, і зрабілі сабе папяразкі. 8 I пачулі голас СПАДАРА Бога, што хадзіў у садзе зь ветрам дзянным; і схаваўся чалавек і жонка ягоная ад віду СПАДАРА Бога памеж дзярэўя садовага. 9 I гукнуў СПАДАР Бог чалавека, і сказаў яму: „Ідзе ты?" 10 I сказаў: „Голас Твой пачуў я ў садзе, і зьлякаўся, бо я голы, і схаваўся". 11 I сказаў: „Хто ж табе сказаў, што ты голы? ці ня з гэнага дзерва, з каторага Я заказаў табе есьці, ты еў?" 12 I сказаў чалавек: „Жонка, каторую Ты імне даў, яна дала імне зь дзерва, і я паспытаўся". 13 I сказаў СПАДАР Бог жонцы: „Што ж ты ўчыніла?" Жонка сказала: „Гад спадмануў мяне, і я паспыталася". 14 I сказаў СПАДАР Бог гаду: „3а тое, што ты ўчыніў гэта, пракляты ты над усю жывёлу і над усі зьвяры палявыя; на бруху сваім ты будзеш хадзіць, і пыл жэрці будзеш усі дні жыцьця свайго. 15 I непрыязьньства палажу меж цябе і меж жонкі, і меж семені твайго й семені ейнага; яно будзе мяжджуліць цябе ў галаву, а ты будзеш жыгаліць яго ў пяту". 16 Жонцы сказаў: „Памнажаючы памножу смутак твой і цяжарнасьць тваю; у смутку будзеш радзіць дзеці; і да мужа твайго пацяга твая, і ён будзе панаваць над табою". 17 Адаму ж сказаў: „За тое, што ты паслухаў голасу жонкі свае і еў з тога дзерва, з каторага Я заказаў табе, кажучы: ,Ня еж ізь яго', праклята зямля з твае прычыны, із смуткам будзеш жывіцца зь яе ўсі дні жыцьця свайго. 18 Церне а асот будзе расьці табе; і будзеш жывіцца палявою травою. 19 У поце віду свайго будзеш есьці хлеб, пакуль ня зьвернешся да зямлі, бо зь яе ты ўзяты; бо пыл ты і ў пыл зьвернешся". 20 I назваў Адам імя жонкі свае: Ева, бо яна была маці ўсіх жывучых. 21 I зрабіў СПАДАР Бог Адаму й жонцы ягонай адзежу скураную, і адзеў іх. 22 I сказаў СПАДАР Бог: „Вось, людзіна сталася як адзін із Нас, каб ведаць дабро й ліха; і цяпер як бы ня выцягнуў ён рукі свае, і ня ўзяў таксама зь дзерва жыцьця, і ня еў, і не пачаў жыць вечна". 23 I выслаў яго СПАДАР Бог із саду Эдэмскага, рабіць зямлю, з каторае ён узяты. 24 Дык выгнаў чалавека. I асяліў на ўсход ад саду Эдэмсмага херуваў зь мячом поламенным абаротным, сьцерагчы дарогу дзерва жыцьця. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 3 Пад канец дзён Каін прынёс із пладоў зямлі дар Спадару. 4 I Авель прынёс, таксама ён, зь першародных авец, з упашчаных іх. I прыхінуўся СПАДАР да Авеля і да дару ягонага; 5 А да Каіна і да дару ягонага не прыхінуўся. I вельмі зьнемарасьціўся Каін, і апусьціўся від ягоны. 6 I сказаў СПАДАР Каіну: „Чаму ты зьнемарасьціўся і чаму апусьціў від свой? 7 Калі чыніш добра, ці не падыймаеш віду? А калі ня чыніш добра, то ў дзьвярох грэх ляжыць, яго цягне да цябе, але ты пануй над ім". 8 I казаў Каін Авелю, брату свайму. I як яны былі на полю, паўстаў Каін на Авеля, брата свайго, і забіў яго. 9 I сказаў СПАДАР Каіну: „Ідзе Авель, брат твой?" Ён адказаў: „Ня ведаю, ціж я вартаўнік брата свайго?" 10 I сказаў: „Што ты зрабіў? голас крыві брата твайго гукае да Мяне ізь зямлі. 11 Дык цяпер пракляты ты ад зямлі, каторая адчыніла рот свой прыняць кроў брата твайго з рукі твае. 12 Як ты будзеш рабіць зямлю, яна ня будзе далей даваць сілы свае табе; ты будзеш выгнаньнікам а валацугаю на зямлі". 13 I сказаў Каін СПАДАРУ: „Большая кара за бяспраўе, чымся можна вытрываць. 14 Вось, выгнаў Ты мяне сядні зь віду зямлі, і ад віду Твайго схаваюся, і буду выгнаньнікам а валацугаю на зямлі; і будзе: кажны, хто знойдзе мяне, заб'ець мяне". 15 I сказаў яму СПАДАР: „3а гэта кажнаму, хто заб'ець Каіна, сем разоў памсьціцца". I пазначыў СПАДАР Каіна знакам, каб не забіў яго кажны, хто знойдзе яго. 16 I пайшоў Каін ад віду СПАДАРОВАГА; і асяліўся ў зямлі туляньня, на ўсход ад Эдэму. 17 I пазнаў Каін жонку сваю, і яна зацяжарыла і нарадзіла Гэноха. І збудаваў ён места; і назваў места імям сына свайго: Гэнох. 18 у Гэноха нарадзіўся Ірад; Ірад нарадзіу Мегіяеля; Мегіяель нарадзіў Мефусала; Мефусал нарадзіў Ламеха. 19 I ўзяў сабе Ламех дзьве жонкі; імя аднае: Ада, і імя другое: Цыла. 20 I Ада нарадзіла Явала: ён быў ацец жывучых у буданох і меў стады. 21 I імя брата ягонага Ювал: ён быў ацец усіх дзяржачых гарпы а жалейкі. 22 I Цыла таксама нарадзіла Тувалкаіна, каторы быў рамесьнік усялякае снадзі зь медзі а зялеза. I сястра Тувалкаінава Ноема. 23 I сказаў Ламех жонкам сваім: „Ада а Цыла! слухайце голасу майго, жонкі Ламехавы! прыслухайцеся да мовы мае; бо я чалавека забіў сабе на рану і дзяцё сабе на шрам. 24 Калі сем разоў памсьціцца за Каіна, дык за Ламеха семдзясят і сем разоў". 25 I пазнаў Адам яшчэ жонку сваю, і яна нарадзіла сына і назвала яго Сыф; бо „Бог прызначыў імне іншае патомства замест Авеля, бо забіў яго Каін". 26 У Сыфа таксама нарадзіўся сын, і ён назваў імя яго: Енос; тады пачалі гукаць у імя СПАДАРОВА. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I жыў Сыф сто пяць год і нарадзіў Еноса. 7 I жыў Сыф, па ягоным нараджэньню Еноса, асьмісот год, і радзіў сыноў і дачкі. 8 I былі ўсі дні Сыфавы дзевяцьсот двананцаць год; і ён памер. 9 I жыў Енос дзевяцьдзясят год, і нарадзіў Каінана. 10 I жыў Енос, па нараджэньню ягоным Каінана, асьмісот пятнанцаць год, і радзіў сыноў і дачкі. 11 I былі ўсі дні Еносавы дзевяцьсот пяць год: і ён памер. 12 I жыў Каінан семдзясят год, і нарадзіў Магалал'эля. I жыў Каінан, па ягоным нараджэньню Магалал'эля, асьмісот сорак год, і радзіў сыноў і дачкі. 14 I былі ўсі дні Каінановы дзевяцьсот дзесяць год; і ён памер. 15 I жыў Магалал'эль шасьцьдзясят пяць год, і нарадзіў Ярэда. 16 І жыў Магалал'эль, па ягоным нараджэньню Ярэда, асьмісот трыццаць год, і радзіў сыноў і дачкі, 17 I былі ўсі дні Магалал'эля асьмісот дзевяцьдзясят пяць год; і ён памер. 18 I жыў Ярэд сто шасьцьдзясят два гады, і нарадзіў Гэноха. 19 I жыў Ярэд, па нараджэньню ягоным Гэноха, асьмісот год, і радзіў сыноў і дачкі. 20 I былі ўсі дні Ярэдавы дзевяцьсот шасьцьдзясят два гады; і памер. 21 I жыў Гэнох шасьцьдзясят пяць год, і нарадзіў Мафусала. 22 I хадзіў Гэнох із Богам, па нараджэньню Мафусала, трыста год, і ра дзіў сыноў і дачкі. 23 I былі ўсі дні Гэнохавы трыста шасьцьдзясят пяць год. 24 I хадзіў Гэнох із Богам; і ня было яго болей, бо ўзяў яго Бог. 25 I жыў Мафусал сто асьмідзясят сем год, і нарадзіў Ламеха. 26 I жыў Мафусал, па нараджэньню ягоным Ламеха, сямсот асьмідзясят два гады, і радзіў сыноў і дачкі. 27 I былі ўсі дні Мафусалавы дзевяцьсот шасьцьдзясят дзевяць год; і ён памер. 28 I жыў Ламех сто асьмідзясят два гады, і нарадзіў сына. 29 I назваў імя ягонае: Ной, кажучы: „Гэты пацеша нас ад работы нашае і ад атугі рук нашых ад зямлі, каторую пракляў СПАДАР. 30 I жыў Ламех, па нараджэньню ягоным Ноя, пяцьсот дзевяцьдзясят пяць год, і радзіў сыноў і дачкі. 31 I былі ўсі дні Ламехавы сямсот семдзясят сем год; і ён памер. 32 I было Ною пяцьсот год, і на радзіў Сэма, Хама а Яфэта. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 Нефілімы былі на зямлі тых дзён, і таксама просьле тога, як сынове Божыя ўходзілі да дачок людзкіх, і яны ім радзілі. Гэта дужасілы, спрадвеку галасьлівыя людзі. 5 I пабачыў Бог. што множасьць ліха людзкога на зямлі, што ўсякага стварэньня думаньні сэрца ягонага адно празь ліха ўвесь дзень. 6 I жалеў СПАДАР, што ўчыніў людзіну на зямлі, і смуціўся ў сэрцу Сваім. 7 I сказаў СПАДАР: „Выцераблю людзіну, каторую Я стварыў, зь віду зямлі, ад чалавека аж да статку, аж да паўзуна і аж да птушкі нябёснае; бо жалею, што Я іх учыніў". 8 А Ной прыдбаў ласку ў ваччу СПАДАРОВЫМ. 9 Вось род Ноеў: Ной быў чалавек справядлівы, беззаганны быў у сваіх пакаленьнях; з Богам хадзіў Ной. 10 Ной нарадзіў трох сыноу: Сэма, Хама а Яфэта. 11 Але зямля папсавалася перад Богам; і надпоўнілася зямля ліхадзействам. 12 І бачыў Бог зямлю; і во, яна папсаваная, бо ўсякае цела папсавала дарогу сваю на зямлі. 13 I сказаў Бог Ною: „Канец усякага цела прыходзе перад Імною; бо зямля напоўнілася ад іх ліхадзействамі; і вось, Я збураю іх ізь зямлі. 14 Зрабі сабе караб ізь дзерва ґофер, прадзелы зрабі ў караблю, і асмалі яго смалою ўнутры й знадворку. 15 I гэгак зрабі яго: трыста локцяў даўжыня карабля, пяцьдзясят локцяў шырыня яго, а вышыня яго трыццаць локцяў. 16 Адтуліну зрабі ў караблю, і ў локаць сконч яе ўгары, і дзьверы карабля зрабі з боку яго; сподняе, другое й трэйцяе пятры зрабі ў ім. 17 I вось, Я навяду патопу водную на зямлю, выгубіць усялякае цела, у каторым ё дух жыцьця, пад нябёсамі; усе, што ё на зямлі, сканае. 18 I ўстанаўлю змову Сваю з табою, і ўвыйдзеш у караб ты, і сыны твае, і жонка твая, і жонкі сыноў тваіх з табою. 19 А з усяе жывёлы ўсякага цела па двое з кажнае ўвядзеш у караб, каб іх жывых захаваць ізь сабою: самец і саміца будуць. 20 3 птушкі подле роду ейнага, і з статку подле роду ягонага, і з усіх паўзуноў зямлі подле роду іхнага, з усіх па пары ўвыйдуць да цябе. каб засталіся жывыя. 21 Ты ж вазьмі сабе з усялякае еміны, якою жывяцца, і зьбяры да сябе, і будзе яна табе й ім ежаю". 22 І зрабіў Ной; подле ўсёга, як расказаў Бог яму, так ён і зрабіў. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I Ной зрабіў усе подле тога, што СПАДАР казаў яму. 6 I Ною было шасьцьсот год, і патопа была вадою па ўсёй зямлі. 7 I ўвыйшоў Ной, і сыны ягоныя, і жонка ягоная, і жонкі сыноў ягоных ізь ім у караб ад віду водаў патопы. 8 I із статку чыстага, і із статку нячыстага, і з птуства, і з усёга поўзаючага па зямлі. 9 Парамі, парамі прышлі яны да Ноя ў караб, самец і саміца, як казаў Бог Ною. 10 I было ў канцу сямёх дзён, і воды патопы былі на зямлі. 11 Шасьцьсотнага году веку Ноевага, другога месяца, сямнанцатага дня таго ж месяца, гэтага дня покнулі ўсі жаролы бяздоньня вялікага, і адтуліны нябёсныя адчыніліся; 12 I быў дождж на зямлі сорак дзён і сорак ночаў. 13 Гэтага самага дня ўвыйшоў у караб Ной а Сэм, Хам а Яфэт, сыны Ноевы, і жонка Ноева, і тры жонкі сыноў ягоных ізь імі. 14 Яны, і ўсялякая жывёла подле роду свайго, і ўсялякая статчына подле роду свайго, і ўсялякія паўзуны поўзаючыя па зямлі подле роду іхнага, усе птуства подле роду іхнага, усі крылатыя. 15 I ўвыйшлі да Ноя ў караб па пары, па пары з усялякага цела, у каторага дух жыцьця. 16 I тыя, што ўвыйшлі, самец і саміца з усялякага цела ўвыйшлі, як казаў яму Бог. I зачыніў СПАДАР за ім. 17 I была патопа сорак дзён на зямлі, і памнажыліся воды, і паднялі караб, і ён узьняўся над зямлёю. 18 I дужэлі воды, і павялічаліся вельмі на зямлі; і караб плаваў па відзе водаў. 19 I воды падужэлі вельмі а вельмі на зямлі, і пакрылі ўсі горы высокія, якія пад усімі нябёсамі. 20 На пятнанцаць локцяў дагары падужэлі воды і пакрылі горы. 21 I сканала ўсялякае цела, што кратаецца па зямлі, у птустве, і ў статку, і ў зьвярох, у вусіх паўзунох, што поўзаюць па зямлі, і ўсі людзі. 22 Усе, што мела дыханьне духа жыцьця ў ноздрах сваіх, усе, што на сухаземе, памерла. 23 I выгубіў Бог усе стварэньне, што на відзе зямлі, ад людзіны аж да статчыны, аж да паўзуна і аж да птушкі нябёснае, усе выгублена ізь зямлі: і застаўся толькі Ной і што было зь ім у караблю. 24 I дужэлі воды над зямлёю сто і пяцьдзясят дзён. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I спыніўся караб сёмага месяца, сямнанцатага дня таго ж месяца на горах Арарат. 5 I водаў менела спакваля да дзясятага месяца; першага дня дзясятага месяца былі відаць вярхі гораў. 6 I было пры канцу сараку дзён: і адчыніў Ной акно карабля, зробленае ім. 7 I паслаў гругана, каторы выляцеў, адлятаў і прылятаў, пакуль ня высахлі воды на зямлі. 8 I паслаў ад сябе галубу, каб абачыць, ці паменелі воды на відзе зямлі. 9 I не знайшла галуба месца прыпынку ступе нагі свае, і зьвярнулася да яго да карабля; бо воды былі на відзе ўсяе зямлі; і ён выцягнуў руку сваю, і ўзяў яе, і прыняў да сябе да карабля. 10 I паждаў яшчэ сем дзён іншых, і ўзноў паслаў галубу з карабля. 11 I прыбыла да яго галуба ўвечары; і во, ушчыкнены аліўны ліст у дзёўбе ў яе: і Ной даведаўся, што вада апала ізь зямлі. 12 I ён паждаў яшчэ сем дзён іншых, і паслаў галубу, і яна ўжо не зьвярнулася да яго болей. 13 I было шасьцьсот першага году першага дня першага месяца: высахла вада на зямлі; і адняў Ной пакрыцьце карабля, і глянуў, і во, абсох від зямлі. 14 I другога месяца, на дваццаць сёмы дзень месяца высах від зямлі. 15 I казаў Бог Ною, кажучы: 16 „Выйдзі з карабля ты, і жонка твая, і сыны твае, і жонкі сыноў тваіх із табою. 17 Усю жывёлу, што з табою, з усялякага цела, у птустве а ў статку а ў вусіх паўзунох, што поўзаюць па зямлі, вывядзі із сабою: хай рояцца яны па зямлі, і хай плодзяцца а множацца на зямлі". 18 I вышаў Ной, і сыны ягоныя, і жонка ягоная, і жонкі сыноў ягоных ізь ім. 19 Кажная жывёла, кажны паўзун, і ўсе птуства, усе, што кратаецца на зямлі, подле радзімаў сваіх вышлі з карабля. 20 I збудаваў Ной аброчнік СПАДАРУ; і ўзяў з усялякага статку чыстага, і з усёга птуства чыстага, і аброк усепаленьне на аброчніку тым. 21 I пачуў СПАДАР прыемныя пахі, і сказаў СПАДАР у сэрцу Сваім: „Ня буду болей праклінаць зямлі за людзіну, бо творства сэрца людзкога ліхое з маладосьці яго; і ня зражу болей усяго жывучага, як Я зрабіў. 22 Адгэтуль, пакуль зямля трываць будзе, сяўба й жніво, і сьцюжа й вад, і лета й зіма, і дзень і ноч не перастануць. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 8 I казаў Бог Ною а сыном ягоным ізь ім, кажучы: 9 „І Я, вось, Я, пастанаўлю змову Сваю з вамі а з патомствам вашым па вас, 10 I з усялякаю істаю дыхаючаю, каторая з вамі, з птуствам, із статкам, і з усёй жывёлаю земнаю, каторая ў вас, - з усімі, што вышлі з карабля, з усёй жывёлаю зямлі: 11 I пастанаўлю змову Сваю з вамі, і ня будзе болей выцята ўсялякае цела водамі патопы, і ня будзе ўжо патопы на зьнішчэньне зямлі". 12 I сказаў Бог: „Во знак змовы, каторую Я даю меж Імною і меж вамі, і меж усялякаю істаю дыхаючаю, каторая з вамі, на роды вечныя. 13 Вясёлку Сваю даў Я ў болцы, і будзе яна знакам змовы меж Імною і меж зямлёю. 14 I будзе, як Я навяду хмарную болку на зямлю, і відаць будзе вясёлка ў болцы: 15 I Я ўспомню змову Сваю, каторая меж Імною і меж вамі, і меж усялякай істаю дыхаючаю ў усялякім целе; і наперад ня будуць воды патопаю на зьнішчэньне ўсяго цела. 16 I будзе вясёлка ў болцы, і Я ўбачу яе, каб успомнець змову вечную меж Бога й меж усякае душы жывое ў вусякім целе, каторая на зямлі". 17 I сказаў Бог Ною: „Во знак змовы, каторую Я пастанавіў меж Сабою і меж усякім целам, каторае на зямлі". 18 I былі сыны Ноевы, што вышлі з карабля: Сэм, Хам а Яфэт. А Хам, - ён ацец Канаанаў. 19 Трох гэтых сыноў Ноевых, і ад гэтых пашырыліся па ўсёй зямлі. 20 I пачаў Ной быць ралейнікам, і пасадзіў віно. 21 I выпіў ён ізь віна, і ўпіўся, і загаліўся сярод будана свайго. 22 I абачыў Хам, ацец Канаанаў, голасьць айца свайго, і расказаў двум братом сваім вонках. 23 I ўзяў Сэм а Яфэт адзежыну, і палажылі яе на плечы абодвых, і пайшлі задам, і накрылі голасьць айца свайго; віды іхныя былі аберненыя назад, і голасьці айца свайго ня бачылі. 24 I прачхнуўся Ной ад віна свайго, і даведаўся, што ўчыніў над ім сын ягоны малы; 25 I сказаў: „Пракляты Канаан, слуга слугаў будзе ён у братоў сваіх". 26 I сказаў: „Дабраславёны СПАДАР Бог Сэмаў; і будзе Канаан слугою яму. 27 Няхай пашыра Бог Яфэта, і будзе жыць ён у буданох Сэмавых; і будзе Канаан слугою яму". 28 I жыў Ной просьле патопы трыста пяцьдзясят год. 29 I было ўсіх дзён Ноевых дзевяцьсот пяцьдзясят год; і ён памер. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 Сынове Яфэтавы: Ґомер а Маґоґ а Мадай а Яван а Фувал а Мешэх а Фірас. 3 I сыны Ґомеравы: Аскеназ а Рыфат а Фоґарма. 4 I сыны Явановы: Еліса а Фарыс, Кітым а Доданім. 5 Ад гэтых апрычыліся абтокі народаў у землях іхных, кажны подле мовы свае і подле плямёнах сваіх, у народах сваіх. 6 I сыны Хамавы: Куш а Міцраім а Фут а Канаан. 7 I сынове Кушавы: Сэва а Гавіла а Саўга а Рама а Саўтэха. I сыны Рамавы: Шэва а Дэдан. 8 I Куш нарадзіў Німрода: гэты пачаў быць дужасілам на зямлі. 9 Ён быў дужы паляўнічы перад відам СПАДАРОВЫМ; затым кажуць: „Дужы паляўнічы, як Німрод перад відам СПАДАРОВЫМ". 10 I быў пачатак гаспадарства ягонага: Бабілён а Эрэх а Аккад а Халне, у зямлі Шынар. 11 З тае зямлі вышаў Асур, і збудаваў Ніневу, і места Рэговоф, Калаг, 12 I Рэсэн памеж Ніневы й Калагі; гэта тое места вялікае. 13 I Міцраім нарадзіў Лудымы а Анамімы а Легавімы а Нафтугімы 14 А Патрусымы а Каслугімы, адкуль вышлі Пілішчане, а Кафторымы. 15 I Канаан нарадзіў Сыдона, першароднага свайго, а Гэта 16 А Евусэя а Аморэя а Ґерґесэя 17 А Гівея а Арка а Сыня 18 А Арвада а Цэмара а Гамафа. А потым пашырыліся плямёны Канаанавы. 19 І была граніца Канаана ад Сыдону, ідучы на Ґерар, аж да Ґазы, ідучы на Содому, Ґомору, Адму а Цэвуім аж да Ляшы. 20 Гэта сынове Хамавы, подле плямёнаў сваіх, подле моваў сваіх, па краёх сваіх і на родах сваіх. 21 I Сэм - у яго таксама нарадзіліся дзеці, ён быў ацец усіх сыноў Гэверавых і старшы брат Яфэтаў. 22 Сынове Сэмавы: Елам а Асур а Арпаксад а Луд а Арам. 23 А сыны Арамовы: Уц а Гул а Ґефера а Маш. 24 I Арпаксад нарадзіў Шалага, Шалаг нарадзіў Эвера. 25 У Эвера нарадзіліся два сыны; імя аднаго Фалек, бо за дзён ягоных зямля была падзелена, і імя брата Ягонага Ёктан. 26 I Ёктан нарадзіў Алмодана а Шалефа а Хацармавефа а Ераха 27 А Гадорама а Узала а Дыклу 28 А Овала а Авімеля а Шэву 29 А Офіра а Гавілу а Ёвава; усі гэта сынове Ёктановы. 30 I былі сялібы іхныя ад Мешы, ідучы на Сэфар, гару ўсходнюю. 31 Гэта сынове Сэмавы, подле плямёнаў сваіх, подле моваў сваіх, па краёх сваіх, у народах сваіх. 32 Гэта плямёны сыноў Ноевых, подле радзімаў сваіх, і ў народах сваіх. Ад іх пашырыліся народы па зямлі па патопе. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 10 Вось роды Сэмавы: Сэму было сто год, і нарадзіў Арпаксада за два гады па патопе. 11 I жыў Сэм, па нараджэньню Арпаксада, пяцьсот год, і радзіў сыноў і дачкі. 12 I Арпаксад жьіў трыццаць пяць год, і нарадзіў Шалага. 13 I жыў Арпаксад, па нараджэньню Шалага, чатырыста тры гады, і радзіў сыноў і дачкі. 14 I Шалаг жыў трыццаць год, і нарадзіў Эвера. 15 I жыў Шалаг, па нараджэньню Эвера, чатырыста тры гады, і радзіў сыноў і дачкі. 16 I жыў Эвер трыццаць чатыры гады і нарадзіў Фалека. 17 I жыў Эвер, па нараджэньню Фалека, чатырыста трыццаць год і радзіў сыноў і дачкі. 18 I жыў Фалек трыццаць год, і нарадзіў Рэу. 19 I жыў Фалек, па нараджэньню Рэу, дзьвесьце дзевяць год, і радзіў сыноў і дачкі. 20 I жыў Рэу трыццаць два гады, і нарадзіў Сэруґа. 21 I жыў Рэу, па нараджэньню Сэруґа, дзьвесьце сем год, і радзіў сыноў і дачкі. 22 I жыў Сэруґ трыццаць год, і нарадзіў Нагора. 23 I жыў Сэруґ, па нараджэньню Нагора, дзьвесьце год, і нарадзіў сыноў і дачкі. 24 I жыў Нагор дваццаць дзевяць год, і нарадзіў Фару. 25 I жыў Нагор, па нараджэньню Фары, сто дзевятнанцаць год, і радзіў сыноў і дачкі. 26 I жыў Фара семдзясят год, і нарадзіў Абрама, Нагора а Гарана. 27 I гэта роды Фаравы: Фара нарадзіў Абрама, Нагора а Гарана. І Гаран нарадзіў Лота. 28 I памер Гаран пры відзе Фары, айца свайго, у зямлі нараджэньня свайго, у Уру Хальдэйскім. 29 I паняў Абрам а Нагор сабе жонкі: імя жонкі Абрамовае Сорай; імя жонкі Нагоравае Мілка, дачка Гаранова, айца Мілчынага а айца Ісчынага. 30 А Сорай была няплодная, ня было ў яе дзецяняці. 31 І ўзяў Фара Абрама, сына свайго, і Лота, сына Гарановага, унука свайго, і Сорай нявестку сваю, жонку Абрама, сына свайго, і вышлі яны зь імі з Ура Хальдэйскага, каб ісьці да зямлі Канаанскае; і даншлі да Гарану, і аселі там. 32 I было дзён жыцьця Фары дзьвесьце пяць год, і памер Фара ў Гаране. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I пайшоў Абрам, як казаў яму СПАДАР, і зь ім пайшоў Лот. 5 I Абраму было семдзясят пяць год, як вышаў з Гарану. I ўзяў Абрам Сорай, жонку сваю, і Лота, братаніча свайго, усю маемасьць, каторую яны прыдбалі, і ўсякую душу, каторую яны прыдбалі ў Гаране; і вышлі ісьці да зямлі Канаанскае; і прышлі да зямлі Канаанскае. 6 I прайшоў Абрам па зямлі аж да месца Сыхема, аж да дубровы Морэ. I Канааняне тады ў зямлі. 7 I зьявіўся СПАДАР Абраму, і сказаў яму: „Насеньню твайму аддам Я зямлю гэту". I збудаваў там аброчнік СПАДАРУ, КАТОРЫ зьявіўся яму. 8 I падаўся ён стуль да гары, наўсход ад Бэт-Элю; і расьпяў будан свой так, што ад яго Бэт-Эль быў на захад, а Гай на ўсход; і збудаваў там аброчнік СПАДАРУ, і па гукаў у імя СПАДАРОВА. 9 I па даўся Абрам далей і йшоў, кіруючыся на паўдня. 10 I была галадоў у зямлі. I зышоў Абрам да Ягіпту, пажыць там, бо вялікая галадоў у зямлі. 11 I было, як ён бліжыўся, каб прысьці да Ягіпту, і сказаў Сорай, жонцы сваёй: „Вось жа, я ведаю, што ты жонка пазорная. 12 I станецца, як Ягіпцяне пабачаць цябе, і скажуць: ,Гэга жонка ягоная', і заб'юць мяне, а табе дадуць жыць. 13 Скажы, калі ласка, што ты імне сястра, каб імне добра было дзеля цябе, і каб жыва была душа мая перазь цябе". 14 I сталася, як увыйшоў Абрам у Ягіпет, і пабачылі Ягіпцяне жонку, што яна вельмі пазорная; 15 Абачылі яе й княжаты Фараонавы, і пахвалілі яе Фараону, і ўзята была тая жонка да дому Фараонавага. 16 I Абраму было добра дзеля яе; і быў у яго драбны й буйны статак, і аслы, і слугі, і нявольніцы, і асьліцы і вярблюды. 17 I выцяў СПАДАР Фараона вялікімі вытнямі, і дом ягоны, за Сорай, жонку Абрамову. 18 I гукнуў Фараон Абрама, і сказаў: „Што гэта ты імне зрабіў? чаму не сказаў імне, што яна жонка твая. 19 Чаму ты сказаў: ,Сястра мая яна'? I я ўзяў яе сабе за жонку. I цяпер во жонка твая: вазьмі яе й пайдзі". 20 I загадаў празь яго Фараон людзём, і выслалі яго, і жонку ягоную, і ўсе, што ў яго было. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 I быў Абрам вельмі багаты статкам а срэбрам а золатам. 3 I пайшоў у свае падарожжы ад паўдня і аж да Бэт-Элю, да гэнага месца, ідзе быў будан ягоны спачатку меж Бэт-Элю й Гаю, 4 Да месца гэнага аброчніка, каторы ён зрабіў там уперад; і гукаў там Абрам у імя СПАДАРОВА. 5 I ў Лота, што хадзіў із Абрамам, было драбнога й буйнога статку, і буданы. 6 I не магла зямля насіць іх, каб жыць разам, бо мае масьць іхная была вялікая, і не маглі яны жыць разам. 7 I была сварка меж пастухоў статку Абрамовага і пастухоў статку Лотовага; і Канаан і Ферэзэй жыў тады ў зямлі. 8 Затым сказаў Абрам Лоту: „Хай ня будзе сваркі памеж імною й табою, і памеж пастухоў маіх і пастухоў тваіх, бо мы людзі-браты. 9 Ці ня ўся зямля перад табою? Адлучыся ж ад мяне: калі ты налева, дык я направа; а калі ты направа, дык я налева". 10 I ўзьняў Лот вочы свае, і абачыў усю аколіцу Ёрданскую, каторая ўся наваднялася перад тым, як СПАДАР выгубіў Содому а Ґомору; яна была, як сад Божы, як зямля Ягіпецкая, ідучы на Зоар. 11 I абраў сабе Лот усю гэтую аколіцу Ёрданскую; і крануўся Лот ад усходу. I разлучыліся яны адзін ад аднаго: 12 Абрам жыў у зямлі Канаанскай, а Лот асяліўся ў местах гэнае аколіцы, і расьпяў буданы аж да Садомы. 13 А жыхары Содомы ліхія а грэшныя перад СПАДАРОМ вельмі. 14 I сказаў СПАДАР Абраму, просьле тога, як Лот адлучыўся ад яго: „Узьнімі ж вочы свае і глянь зь месца, ідзе ты, глянь на поўнач, і на паўдня, і на ўсход, і на захад. 15 Бо ўсю зямлю, каторую ты бачыш, табе дам Я і насеньню твайму аж на векі. 16 I ўчыню насеньне твае, як пыл земны; што калі хто можа палічыць пыл земны, дык і насеньне твае палічана будзе. 17 Устань, прайдзі гэтую зямлю ўдаўжкі і ўшыркі, бо Я табе дам яе. 18 I крануўся Абрам із буданом, і прышоў, і асяліўся ля дубровы Мамрэ, каторая ля Гэўрону; і збудаваў там аброчнік СПАДАРУ. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 11 I забралі ўсю маемасьць Содомы а Ґоморы, і ўсю еміну іхную, і адышлі. 12 I забралі Лота, братаніча Абрамовага, і маемасьць ягоную, і пайшлі, а ён жыў у Содоме. 13 I прышоў уцеклы, і наказаў Абраму Гэбрэю, а ён жыў у дуброве Мамрэ, Аморэяніна, брата Эшколы а брата Анера, каторыя былі хаўрусьнікі Абрамовы. 14 I Абрам, пачуўшы, што ўзяты ў палон брат ягоны, узброіў гадунцоў сваіх, народжаных у дамове ягонай, трыста асьмінанцацёх, і пагнаўся аж да Дана; 15 I падзяліўшыся супроці іх ночы, сам і слуті ягоныя, і пабіў іх, і гнаў іх аж да Говы, каторая налева ад Дамашку. 16 I зьвярнуў усю маемасьць, і Лота, брата свайго, і маемасьць ягоную зьвярнуў, таксама й жанкі, і люд. 17 I вышаў кароль Содомскі яму на пярэймы, як ён зьвярнуўся просьле пабіцьця Кедорлаомера а каралёў, што былі зь ім, у даліну Шаве - яна даліна каралёва.18 I Мельхісэдэк, кароль Салімскі, вынес хлеб а віно. I ён сьвятар у Бога Навышшага. 19 I дабраславіў яго, і сказаў: „Дабраславёны Абрам ад Бога Навышшага, Валадара неба й зямлі; 20 I дабраславёны Бог Навышшы, Каторы перадаў непрыяцеляў тваіх у рукі твае". I даў яму дзясяціну з усёга. 21 I сказаў кароль Содомскі Абраму: „Дай імне душы, а маемасьць вазьмі сабе". 22 I сказаў Абрам каралю: „Я падыймаў руку сваю да СПАДАРА Магучага, Навышшага, Валадара неба й зямлі, 23 што ад ніткі аж да рэменчыка з вобую не вазьму з усёга твайго, і каб ты не сказаў: ,Я забагаціў Абрама', 24 „Апрача тога толькі, што зьелі маладзёны, і дзелі людзёў, што хадзілі з імною, Анера, Эшколы а Мамра; гэтыя возьмуць дзель сваю". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 7 I сказаў яму: „Я СПАДАР, Каторы вывеў цябе з Ура Хальдэйскага, каб даць табе зямлю гэтую на спадак". 8 Ён сказаў: „Валадару СПАДАРУ! па чым імне пазнаць, што яна імне спадзець?" 9 I сказаў яму: „Вазьмі Імне цяліцу трыгоднюю, і казу трыгоднюю, і барана трыгодняга, турка а галубянё". 10 Ён узяў гэтыя, расьсек іх па сярэдзіне і палажыў кажную часьць супроці другое; а птушкі не расьсек. 11 I зьляцелі дзярлівыя птушкі на трупы, але Абрам адганяў іх. 12 I было, як сонца заходзіла, і глыбокі сон напаў на Абрама; і вось жах а цямнота вялікая напала на яго. 13 I сказаў Абраму: „Ведай напэўна, што прыходным будзе насеньне твае ў зямлі не сваёй, і зробяць слугамі іх, і будуць уціскаць іх чатырыста год. 14 I таксама тый народ, катораму яны будуць служыць, Я судзіць буду; і просьле гэтага яны выйдуць ізь вялікай маемасьцяй. 15 I ты прыдзеш да айцоў сваіх у супакою, будзеш пахаваны ў старасьці добрай. 16 I чацьвертае пакаленьне зьвернецца сюды, бо ня супоўнае бяспраўе Аморэя дагэтуль". 17 I было, як сонца зайшло, і цемрадзь была, і во, печны дым і поламя агню прайшлі памеж расьсечаных гэтых. 18 Таго ж дня ўчыніў СПАДАР змову з Абрамам, кажучы: „Насеньню твайму Я даў зямлю гэтую, ад ракі Ягіпецкае аж да вялікае ракі, ракі Еўфрату: 19 Кіняніна а Кенезэя а Кадмонея 20 А Гэціча а Ферэзэя а Рэфаіма 21 А Аморэя а Канааняніна а Ґерґесэя а Евусэя. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 7 I знайшоў яе Ангіл СПАДАРОЎ ля жарала вады на пустыні, ля тога жарала на дарозе да Сур. 8 I сказаў: „Гаґар, нявольніца Сораіна! скуль ты прышла й куды йдзеш?" Яна адказала: „Ад віду Сораінага, спадарыні свае, я ўцякаю". 9 I сказаў ёй Ангіл СПАДАРОЎ: „Зьвярніся да спадарыні свае і паддайся пад яе руку". 10 I сказаў ёй Ангіл СПАДАРОЎ: „Памнажаючы памнажу насеньне твае, аж нельга будзе й зьлічыць яго з прычыны множасьці". 11 I сказаў ёй Ангіл СПАДАРОЎ: „Вось, ты цяжарная, і народзіш сына, і назавеш імя яго Ізмайла, бо пачуў СПАДАР уціск твой. 12 I ён будзе дзікі чалавек; рука ягоная на ўсіх, і рука ўсіх на ім; перад відам усіх братоў сваіх жыць будзе ён". 13 I назвала імя СПАДАРА, Каторы гукаў да яе: Ты Эль-Роі (Ты Бог бачачы мяне). Бо сказала яна: „Ці ня тут я глядзела за бачачым мяне". 14 За тым завецца гэна жарало: Беэр-Лахай-Роі. Вось яно меж Кадэсу й Барэду.15 I нарадзіла Гаґар Абраму сына; і назваў Абрам імя сына свайго, каторага нарадзіла Гаґар: Ізмайла. 16 I Абраму было асьмідзясят шэсьць год, як Гаґар нарадзіла Ізмайлу Абраму. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 9 I сказаў Бог Абрагаму: „I ты змову маю дзяржы, ты й насеньне твае просьле цябе ў родах сваіх. 10 Гэта ёсьць змова Мая, каторую вы будзеце дзяржаць памеж Імною і памеж вамі і памеж насеньням тваім просьле цябе: няхай будзе абрэзаны ў вас кажны мужчына. 11 I абрэжча канцавую скурку плоці вашае, і будзе знакам змовы памеж Імною й вамі. 12 I асьмёх дзён няхай будзе абрэзаны кажны мужчына ў родах вашых, народжаны ў дамове і куплены за срэбра ў вусякага чужаземца, каторы не з насеньня твайго. 13 Канечне няхай будзе абрэзаны народжаны ў дамове тваёй і куплены за срэбра твае, і будзе змова Мая на целе вашым на змову вечную. 14 А неабрэзаны мужчына, каторы не абрэжа канцавое скуркі плоці свае, і будзе выгублена душа тая з народу свайго; бо ён змову Маю ўзрушыў". 15 I сказаў Бог Абрагаму: „Сорай, жонку сваю, не заві імя яе Сорай; але Сорра імя ейнае. 16 Я дабраслаўлю яе і таксама дам ад яе табе сына; і дабраслаўлю яе, і будзе ў народы, і каралёве людаў зь яе будуць". 17 I паў Абрагам на від свой, і сьміяўся, і сказаў у сэрцу сваім: „Нягож стагодняму народзіцца, і Сорра дзевяцьдзясятгодняя нягож народзе?" 18 I сказаў Абрагам Богу: „О, хоць бы Ізмайла быў жыў перад відам Тваім". 19 I сказаў Бог: „А вось, Сорра, жонка твая, народзе табе сына, і ты назавеш імя яго: Ісак; і ўстанаўлю змову Сваю зь ім на змову вечную, насеньню ягонаму просьле яго. 20 I праз Ізмайлу Я пачуў цябе, і вось, Я дабраслаўлю яго, і распладжу яго, і размножу вельмі а вельмі; двананцацёх князёў народзе; і Я ўчыню яго народам вялікім. 21 Але змову Сваю ўстанаўлю з Ісаком, каторага народзе табе Сорра гэтай самай парою на налецьце". 22 I скончыў мовіць ізь ім, і ўзьняўся Бог над Абрагамам. 23 I ўзяў Абрагам Ізмайлу, сына свайго, і ўсіх народжаных у дамове сваёй, і ўсіх купленых за срэбра свае, кажнага мужчыну зь людзёў дамовы Абрагамавае; і абрэзаў цела скуркі іх таго самага дня, як гутарыў зь ім Бог. 24 Абрагаму было дзевяцьдзясят дзевяць год, як была абрэзана скурка плоці ягонае. 25 А Ізмайлу, сыну ягонаму, было трынанцаць год, як была абрэзана канцавая скурка плоці ягонае. 26 Таго самага дня былі абрэзаны Абрагам а Ізмайла, сын ягоны; 27 I ўсі людзі дамовы ягонае, народжаныя ў дамове й купленыя за срэбра ў чужаземцаў былі абрэзаны зь ім. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 9 I сказалі яму: „Ідзе Сорра, жонка твая?" Ён адказаў: „Тут, у будане". 10 I сказаў: „Я напэўна зьвярнуся да цябе згодна з парою жыцьця, і во, сын у Сорры, жонкі твае". А Сорра слухала ля ўходу да будана, а гэта было адзаду яго. 11 Абрагам жа й Сорра былі старыя, увыйшлі ў гады; перастала быць у Сорры звычайнае жаноцкае. 12 I сьміялася Сорра ў нутру, кажучы: „Просьле тога, як я зьвяла, будзе імне любата? і спадар мой стары". 13 I сказаў СПАДАР Абрагаму: „Чаму сьміялася Сорра, сказаўшы: ,Нягож я запраўды нараджу - а я ж старая?' 14 Ці ё што цяжкое СПАДАРУ? У прызначаным часе Я зьвярнуся да цябе подле пары жыцьця, і ў Сорры сын". 15 I заперачыла Сорра, кажучы: „Я ня сьміялася," бо яна лякалася. Але Ён сказаў: „Не, ты сьміялася". 16 I ўсталі стуль тыя мужы, і глядзелі на від Содомы. Абрагам жа пайшоў ізь імі, каб прапусьціць іх. 17 I СПАДАР сказаў: „Ці схаваю Я ад Абрагама, што Я раблю? 18 I Абрагам запраўды стане народам вялікім а магутным, і будуць дабраславёныя ў ім усі народы зямлі; 19 Бо Я знаю яго, што раскажа ён дзяцём сваім і дамове сваёй просьле сябе, і будуць дзяржаць дарогу СПАДАРОВУ, чыніць справядлівасьць а суд, каб мог здойсьніць СПАДАР Абрагаму, што гукаў празь яго". 20 I сказаў СПАДАР: „Во крык Содомы а Ґоморы, бо вялікі ён, і грахі іхныя, бо вельмі яны цяжкія. 21 Зыйду ж а пагляджу, ці згодна з крыкам, каторы прыходзе да Мяне, учынілі яны супоўна, а калі ня так, дык буду ведаць". 22 I абярнуліся мужы адгэнуль, і пайшлі да Садомы. Абрагам жаяшчэ стаяў перад СПАДАРОМ.23 I дабліжыўся Абрагам, і сказаў: „Нягож Ты загубіш справядлівага зь нявернікам? 24 Можа ё пяцьдзясят справядлівых сярод места? Нягож Ты загубіш, і не даруеш месту дзеля пяцьдзясят справядлівых, што ўнутры ў яго? 25 Крый Божа, каб Ты ўчыніў такі ўчынак, каб Ты зрабіў сьмерць справядліваму зь нявернікам, і будзе як справядлівы так і няверны: Крый Божа! Ціж Судзьдзя ўсяе зямлі ня ўчыне суду?" 26 I СПАДАР сказаў: „Калі я знайду ў Содоме пяцьдзясят справядлівых унутры места, то Я дарую ўсяму месцу дзеля іх". 27 I адказаў Абрагам, і сказаў: „Вось жа я быў адважыўшыся гукаць Валадару, а я - пыл а попел. 28 Можа ня стане пяцёх да пяцьдзясят справядлівых, нягож Ты выгубіш дзеля пяцёх усё места?" Ён сказаў: „Ня выгублю, калі знайду там сараку пяцёх". 29 I далей яшчэ гукае да Яго, і сказаў: „Можа знойдзецца там сорак". Ён сказаў: „Ня ўчыню і дзеля сараку". 30 I сказаў: „Няхай ня гневаецца Валадар, і я буду гукаць: можа знойдзецца там трыццацёх". Ён сказаў: „Ня ўчыню, калі знайду там трыццацёх". 31 I сказаў: „Вось жа, я важыўся гукаць Валадару: можа знойдзецца там дваццацёх?" Ён сказаў: „Ня выгублю дзеля дваццацёх". 32 I сказаў: „Няхай жа ня гневаецца Валадар, і я буду гукаць яшчэ адно гэты раз: можа знойдзецца там дзесяцёх?" Ён сказаў: „Ня выгублю дзеля дзесяцёх". 33 I адышоў СПАДАР, скончыўшы гутарыць із Абрагамам, і Абрагам зьвярнуўся на свае месца. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 12 I сказалі тыя мужы Лоту: „Яшчэ хто ў цябе ё тут? Зяць а сынове твае а дачкі твае а ўсі, хто ў цябе ў месьце, вывядзі з гэтага месца; 13 Бо губім мы гэтае месца, бо павялічыўся крык іхны перад відам СПАДАРА, і паслаў нас СПАДАР выгубіць яго". 14 I вышаў Лот, і гутарыў ізь зяцьмі сваімі, каторыя былі ўзяўшы дачкі ягоныя, і сказаў: „Устаньце, выйдзіце з гэтага месца, бо СПАДАР выгубе гэтае места". I быў ён быццам сьміяўся ў вачох зяцёў сваіх. 15 I як узышла зара, і барзьдзілі ангілы Лота, кажучы: „Устань, вазьмі жонку сваю а дзьве дачкі свае, каторыя ёсьць, каб ты не прылучыўся да бяспраўя гэтага места". 16 I ён агіляўся, і ўзялі моцна тыя мужы за руку яго, і за руку жонку ягоную, і за руку дачкі ягоныя - із спагады СПАДАРА да яго - і вывялі яго, і пастанавілі яго вонках места. 17 I было, як вывялі іх вонкі, сказаў: „Уцякай дзеля душы свае: не азірайся назад і ня прыстоюй, з усяе аколіцы гары ўцякай, каб ты не прылучыўся". 18 I Лот сказаў: „Вось, ня так жа, Спадары мае! 19 Вось жа, слуга Твой знайшоў ласку ў ваччу Тваім, і ўзьвялічыў міласэрдзе Твае, каторае Ты ўчыніў з імною, што заставіў жывой душу маю; але я ня буду магчы ўцячы на гару, каб мяне не дагнала тая бяда, і мне не памерці. 20 Вось жа, тут гэта места блізка на ўцекі туды, і яно малое, пабягу ж я туды, ціж не малое яно, і будзе жыць душа мая". 21 I сказаў яму: „Гля, Я ўсьціў від твой таксама і ў гэтым, каб ня вывярнуць места, праз каторае ты гукаеш. 22 Сьпяшайся, уцякай туды; бо я не магу нічога ўчыніць, пакуль ты ня дойдзеш туды". За тым і названа імя месца гэтага Цоар. 23 Сонца ўзышло над зямлёю, і Лот прышоў да Цоару. 24 I СПАДАР лінуў дажджом на Содому а Ґомору серку а агонь ад СПАДАРА зь нябёсаў, 25 I вывярнуў месты гэтыя, і ўсю аколіцу, і ўсіх жыхараў местаў гэтах, і расьліны зямлі. 26 I азірнулася жонка ягоная адзаду яго, і стала стаўпом солі. 27 I ўстаў Абрагам рана да месца, ідзе стаяў перад відам СПАДАРОВЫМ. 28 I глянуў далоў на Садому а Ґамору і на ўсю зямлю аколіцы, і бачыў, і во падыймаецца дым ізь зямлі, як дым із вапельні. 29 I было, як нішчыў Бог месты аколіцы, і ўспомнеў Бог праз Абрагама, і выслаў Лота з памеж вывярненьня, як вывярнуў месты, у каторых жыў Лот. 30 I падняўся Лот із Цоару, і жыў у гары, і абедзьве дачкі ягоныя зь ім, бо ён баяўся жыць у Цоару. I жыў у пячоры, ён і абедзьве дачкі ягоныя. 31 I сказала старшая малодшай: „Ацец наш стары, і чалавека няма на зямлі, уйсьці да нас подле звычаю ўсяе зямлі. 32 Хадзіма, упаім аайца нашага віном, і ляжам ізь ім, і прыдбаем ад айца нашага насеньне". 33 I ўпаілі айца свайго віном тае ночы; і ўвыйшла старшая, і ляжала з айцом; а ён ня ведаў, калі лягла й калі ўстала. 34 I сталася назаўтрае, і сказала старшая малодшай: „Вось, я ляжала ўчора ўвечары з айцом сваім; упаіма яго віном таксама гэтае ночы; і ты увыйдзі, ляжы зь ім, і захаваеш у жывых ад айца нашага насеньне". 35 І ўпаілі і гэгае ночы айца свайго віном; і ўстала малодшая і ляжала зь ім; а ён ня ведаў, калі лягла й калі ўстала. 36 I зацяжарылі абедзьве дачкі Лотавы ад айца свайго. 37 I нарадзіла старшая сына, і назвала імя ягонае: Моаў. Ён ацец Моава дагэтуль. 38 I малодшая, таксама яна, нарадзіла сына, і назвала імя ягонае: Бен-Аммі. Ён ацец сыноў Аммонавых дагэгэтуль. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 8 I ўстаў Авімелех нараніцы, і пагукаў усіх слугаў сваіх, і гукаў усі словы гэтыя ў вушы іхныя; і зьлякаліся гэтыя людзі вельмі. 9 I паклікаў Авімелех Абрагама, і сказаў яму: „Што ты з намі ўчыніў? Чым ізграшыў я супроці цябе, што ты быў навёўшы на мяне і на гаспадарства мае грэх вялікі? Учынкі, якія ня чыняць, ты ўчыніў імне". 10 I сказаў Авімелех Абрагаму: „Што ж ты меў наўвеце, як чыніў гэты ўчынак?" 11 I сказаў Абрагам: „Во я сказаў: ,Пэўне, няма страху Божага на месцу гэтым, і заб'юць мяне за жонку маю'. 12 Дый запраўды яна сястра імне: яна дачка айца майго, толькі не дачка маці мае; і стала, маёй жонкаю. 13 I было, як павёў Бог мяне з дому айца майго, то я сказаў ёй: ,Во, ласка твая, каторую ты можаш зрабіць імне: на кажным месцу, куды мы прыдзем, кажы празь мяне: ,ён брат мой'". 14 I ўзяў Авімелех драбнога й буйнога статку, і слугаў і нявольніцы, і даў Абрагаму, і зьвярнуў яму Сорру, жонку ягоную. 15 I сказаў Авімелех: „Вось, зямля мая перад табою; ідзе добра ў ваччу тваім - жыві". 16 I Сорры сказаў: „Во, я даў тысяча срэбнікаў брату твайму; во гэта табе запінашка на вочы перад усімі, каторыя з табою; і перад усімі ты апраўлена". 17 I памаліўся Абрагам Богу, і ўздаравіў Бог Авімелеха, і жонку ягоную і служэбкі ягоныя, і яны радзілі; 18 Бо шчытна быў зачыніўшы СПАДАР да часу кажную дзетніцу жаноцкую ў дамове Авімелехавай за Сорру, жонку Абрагамову. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I сказала Сорра: „Сьмех учыніў імне Бог; хто не пачуе, засьмяецца зь мяне". 7 I сказала: „Хто сказаў бы Абрагаму: ,Будзе саіць дзеці Сорра', бо я нарадзіла сына ў старасьці яго". 8 I вырасла дзяцё, і адвучана, і ўчыніў Абрагам вялікую чэсьць таго дня, як Ісак быў адвучаны. 9 I абачыла Сорра сына Гаґары Ягіпцянкі, каторага яна нарадзіла Абрагаму, што ён насьміхаецца, 10 I сказала Абрагаму: „Выжані гэтую служэбку а сына ейнага, бо не спадзець сыну нявольніцы гэтае із сынам маім, з Ісаком". 11 I было гэта нягодным у ваччу Абрагамавым дзеля сына ягонага. 12 I Бог сказаў Абрагаму: „Няхай ня будзе гэта нягодным у ваччу тваім дзеля хлопчыка і дзеля служэбкі свае; усе, што скажа табе Сорра, слухай голасу ейнага; бо ў Ісаку будзе названа табе насеньне. 13 Таксама й сына нявольніцы народам учыню, бо ён твае насеньне. 14 Абрагам устаў нараніцы, і ўзяў хлеба а мех вады, і даў Гаґары, і палажыў ёй на плечы, і дзецянё, і выслаў яе. Яна пайшла і заблудзіла ў пустыні Бэер Шаве. 15 I скончылася вада ў мяху, і яна заставіла дзецянё пад адным із кустоў. 16 I пайшла, і села насупроці так далёка, як із луку дастрэліць; бо яна сказала: „Хай не гляджу на сьмерць дзецяняці". I села насупроці, і ўзьняла голас свой, і плакала. 17 I пачуў Бог голас хлопчыкаў; і гукнуў ангіл Божы да Гаґары зь нябёсаў, і сказаў ёй: „Што з табою, Гаґар? ня бойся; бо пачуў Бог голас хлопчыка стуль, ідзе ён ё. 18 Устань, падыймі хлопчыка і дзяржы моцна рукою сваёю яго, бо ў народ вялікі ўчыню яго". 19 I адчыніў Бог вочы ейныя, і яна абачыла студню з вадою, і пайшла, і напоўніла мех вады, і дала піць дзецяняці. 20 I быў Бог із хлопчыкам; і ён вырас, і жыў на пустыні, і быў стралец із луку. 21 Ён жыў на пустыні Фаран; і ўзяла яму маці жонку ізь зямлі Ягіпецкае. 22 I было таго часу, і сказаў Авімелех а Фіхол, вайводца ягоны, Абрагаму, кажучы: „Бог із табою ў вусім, што ты робіш; 23 I цяпер прысягні імне Богам тут, што ты ня будзеш маніць імне ані пагону майму, ані ўнуку майму; і як я ласку чыніў табе, так будзеш рабіць з імною і ізь зямлёю, што ты падарожжуеш у ёй". 24 I сказаў Абрагам: „Прысягаю". 25 I ўпікаў Абрагам Авімелеху ўзглядам студні вады, каторую заглабалі слугі Авімелехавы. 26 I сказаў Авімелех: „Ня ведаў я, хто ўчыніў гэта, таксама ты не сказаў імне; таксама я ня чуў, апрача сядняшняга дня". 27 I ўзяў Абрагам драбнога й буйнога статку, і даў Авімелеху, і ўчынілі яны абодва змову. 28 I пастанавіў Абрагам сем тых ягнят із драбнога статку асобна. 29 I сказаў Авімелех Абрагаму: „А што гэта за сем авец гэтых, каторыя ты пастанавіў асобна?" 30 I сказаў: „Бо сем гэтых ягнят возьмеш ад рукі мае, каб яны былі імне сьветчаньням, што я выкапаў гэтую студню". 31 Затым і назваў гэтае месца: Бэер Шава (Студня Прысягі), бо там яны абодва прысягалі. 32 I ўчынілі змову ў Бэер Шаве. I ўстаў Авімелех а Фіхол, вайводца ягоны, і зьвярнуліся да зямлі Пілісцкае. 33 I засадзіў гай ля Бэер Шавы, і гукаў там у імя СПАДАРА, Бога вечнага. 34 I падарожжаваў Абрагам у зямлі Пілісцкай дзён шмат. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I ўзяў Абрагам дровы на ўсепаленьне, і ўзлажыў на Ісака, сына свайго; і ўзяў у рукі цяпло а вялікі нож, і пайшлі абодва разам. 7 I сказаў Ісак Абрагаму, айцу свайму: „Войча мой!" Ён адказаў: „Во я, сыну мой". Ён сказаў: „Во цяпло а дровы, ідзе ж ягнё на ўсепаленьне?" 8 I сказаў Абрагам: „Бог парупіцца Сабе празь ягнё на ўсепаленьне, сыну мой". I йшлі абодва разам. 9 I прышлі на месца, праз каторае казаў яму Бог; і збудаваў там Абрагам той аброчнік, разлажыў дрыва, і зьвязаў сына свайго Ісака, і палажыў яго на аброчнік, зьверху на дрыва. 10 I выцягнуў Абрагам руку сваю, і ўзяў вялікі нож, каб зарэзаць сына свайго. 11 I гукнуў да яго Ангіл СПАДАРОЎ зь нябёсаў, і сказаў: „Абрагаме! Абрагаме!" I сказаў: „Во я!" 12 I сказаў: „Не выцягай рукі свае на хлопчыка і не рабі яму нічога; бо цяпер Я ведаю, што ты баішся Бога і не ўдзяржаў сына свайго ад Мяне. 13 I ўзьняў Абрагам вочы свае, і абачыў: і во баран адзаду засіліўся ў гушчару рагамі сваімі. I пайшоў Абрагам, і ўзяў барана, і ўзьнёс яго на ўсепаленьне замест сына свайго. 14 I назваў Абрагам імя месца гэнага: Егова-Ірэ (СПАДАР парупіцца). Затым і цяперака кажацца: на гары Еговы агледзецца. 15 I гукнуў Ангіл СПАДАРОЎ Абрагаму другім наваратам ізь нябёсаў, 16 I сказаў: „Сабою прысягаю, асьвятчае СПАДАР, што як ты гэта зрабіў, і не ўдзяржаў сына свайго, адзінага свайго, 17 То дабра славячы дабраслаўлю цябе, і множачы памножу насеньне твае, як гвезды нябёсныя і як пясок на беразе таго мора; і спадуць насеньню твайму брамы варагоў ягоных; 18 I дабраславёныя будуць у насеньню тваім усі народы зямлі за тое, што ты паслухаў голасу Майго". 19 I зьвярнуўся Абрагам да дзяцюкоў сваіх, і ўсталі, і пайшлі разам да Бэер Шавы; I жыў Абрагам у Бэер Шаве. 20 I было просьле гэтых стацьцяў: Абрагаму наказалі, сказаўшы: „Во, нарадзіла Мілка, нават яна, дзеці Нагору, брату твайму: 21 Уца, першака ягонага, а Буза, брата яго, а Кемуеля, айца Арамовага. 22 А Кесэда а Хазо а Пілдаша а Ідлафа а Вафуеля. 23 Ад Вафуеля нарадзілася Рэвека. Асьмёх гэтых нарадзіла Мілка Нагору, брату Абрагамаваму. 24 I мамошка ягоная, а імя ейная Рэума, і нарадзіла таксама яна Тэвага а Ґагама а Тагаша аМааху 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 17 I зацьверджана поле Ефронава, каторае ў Махпеле, каторая перад Мамрэ, поле а пячора каторая на ім, і кажнае дзерва, каторае на полю, у вусіх межах ягоных наўколо, 18 Абрагаму ў куплю перад ачмі сыноў Гэтавых, усіх уходзячых у брамы места ягонага. 19 Просьле гэтага Абрагам пахаваў Сорру, жонку сваю, у пячоры поля ў Махпеле, перад Мамрэ, каторае Гэўрон, у зямлі Канаанскай. 20 I зацьверджана тое поле а тая пячора, каторая на ім, Абрагаму на пахоўную собскасьць ад сыноў Гэтавых. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 I сказаў Абрагам слузе свайму, старшаму ў доме сваім, каторы радзіў усе, што ў яго было: „Палажы руку сваю пад сьцягно мае, 3 І я прывяду цябе да прысягі СПАДАРОМ Богам нябёсаў і Богам зямлі, што ты нявозьмеш жонкі сыну майму з дачок Канаанавых, сярод каторых я жыву; 4 Але да зямлі мае і да роднага краю майго пойдзеш і возьмеш жонку сыну майму Ісаку". 5 I сказаў яму слуга: „Можа ня будзе зычыць тая жонка йсьці з імною да гэтае зямлі, ці напэўна маю я зьвярнуць сына твайго да зямлі, з каторае ты вышаў?" 6 I сказаў яму Абрагам: „Сьцеражыся, каб не зьвярнуць сына майго туды. 7 СПАДАР Бог нябёсаў, Каторы ўзяў мяне з дому айца майго і ізь зямлі нараджэньня майго, і Каторы гукаў імне, і Каторы прысягнуў імне, кажучы: ,Насеньню твайму дам гэтую зямлю' - Ён пашлець Ангіла Свайго перад табою, і ты возьмеш жонку сыну майму стуль. 8 А калі ня будзе хацець тая жонка йсьці з табою, ты будзеш нявінны ад гэтае прысягі мае; толькі сына майго не зварачай туды". 9 I палажыў слуга руку сваю пад сьцягно Абрагамавае, спадара свайго, і прысягнуў яму ў гэтай справе. 10 I ўзяў тый слуга дзесяць вярблюдоў спадара свайго, і пайшоў. I ўсялякае дабро спадара ягонага ў руццэ ягонай. Ён устаў і пайшоў да Арам Нагараіму, да места Нагоравага. 11 I прынучыў вярблюды ўклякнуць вонках места, ля студні вады, увечары, таго часу, як выходзяць сіляць. 12 I сказаў: „СПАДАРУ, Божа спадара майго Абрагама! учыні ж, каб сталася імне сядні, і зрабі ласку спадару майму Абрагаму. 13 Во, я стаю ля жарала вады, і дачкі людзёў места выхо дзяць сіляць ваду; 14 I будзе, што тая дзеўка, каторай я скажу: ,Нахіні, калі ласка, жбан свой, я нап'юся' і каторая скажа: ,Пі, я й вярблюды твае напаю', вось тая, каторую Ты прызначыў слузе Свайму Ісаку; і па гэтым пазнаю я, што Ты робіш ласку спадару майму". 15 I было, перш чымся скончыў ён гукаць, і вось, Рэвека, каторая нарадзілася Вафуелю, сыну Мілчынаму, жонкі Нагоравае, брата Абрагамавага, і жбан ейны на плячу ў яе. 16 Дзеўка вельмі пазорная ў дзявоцтве, і мужчына не пазнаў яе. Яна зышла да жарала, напоўніла жбан і паднялася. 17 I пабег слуга наўпярэймы ёй, і сказаў: „Дай імне глынуць, калі ласка, крыху вады із жбана свайго". 18 I сказала: „Пі, спадару мой". I пабарзьдзіла, і спусьціла жбан на руку сваю, і дала яму напіцца. 19 I яна скончыла даваць яму піць, і сказала: „Таксама вярблюдом тваім я буду сіляць, пакуль не нап'юцца". 20 I барзьдзіла, і выпаражніла жбан свой у карыта, і пабегла ізноў да студні засіліць, і насіляла ўсім вярблюдом ягоным. 21 Чалавек тый, зумеўшыся зь яе, маўчаў, каб ведаць, ці пашчасьціў СПАДАР дарогу ягоную, ці не. 22 I было, як вярблюды напіліся, і ўзяў чалавек тый уносьніцу залатую паў сыкля вагою і два бружлеты на рукі ейныя, дзесяць сыкляў золата вага іх; 23 I сказаў: „Чыя ты дачка? скажы імне, калі ласка, ці ё ў доме тваім месца нам начаваць?" 24 Яна сказала яму: „Я дачка Вафуелева, сына Мілчынага, каторага яна нарадзіла Нагору". 25 I сказала яму: „I саломы, і пошару шмат у нас, таксама месца начаваць". 26 I сьхінуўся чалавек тый, і пакланіўся СПАДАРУ, 27 I сказаў: „Дабраславёны СПАДАР, Бог спадара майго Абрагама, Каторы не ўдзяржаў ласкі Свае і праўды Свае ад спадара майго! Я ў дарозе, і вёў мяне СПАДАР да дамовы брата спадара майго". 28 I пабегла дзеўка, і расказала ў дому маці свае подле стацьця гэтага. 29 I ў Рэвекі брат, і ягонае імя Лаван. I пабег Лаван вонкі да тога чалавека да тога жарала. 30 I было, як ён абачыў уносьніцу а бружлеты на руках у сястры свае, і пачуў словы Рэвечыны, сястры свае, каторая сказала: „Гэтак гутарыў з імною гэны чалавек"; дык ён прышоў да чалавека, і во ён стаіць пры вярблюдох ля жарала. 31 I сказаў: „Увыйдзі дабраславёны СПАДАРОМ; чаму ты стаіш вонках? Я пачысьціў дом і месца вярблюдом". 32 I ўвыйшоў чалавек у дом. I расьсядлаў вярблюды, і даў саломы а пошару вярблюдом, і вады ўмыць ногі ягоныя і ногі людзём, каторыя зь ім. 33 I станавілі перад ім есьці; а ён сказаў: „Ня буду есьці, пакуль не скажу словы свае". I сказаў: „Кажы!" 34 Ён сказаў: „Слуга Абрагамаў я. 35 I СПАДАР дабраславіў спадара майго вельмі, і ён стаў вялікі. Ён даў яму драбнога й буйнога статку, і срэбра а золата, і слугі а нявольніцы, і вярблюды а аслы. 36 I нарадзіла Сорра, жонка спадара майго, сына спадару майму просьле яе застарэласьці, і аддаў яму ўсе, што ў яго. 37 I ўзяў зь мяне прысягу спадар мой, сказаўшы: ,Не бяры жонкі сыну майму з дачок Канаанавых, у каторых зямлі я жыву; 38 Але да дому айца майго пайдзі і да радні мае, і возьмеш жонку сыну майму. 39 I сказаў я спадару свайму: ,Можа ня пойдзе жонка з імной'. 40 I сказаў імне: ,СПАДАР, што я хадзіў перад відам Ягоным, пашлець Ангіла Свайго з табою і ўчыне дасьпешнай дарогу тваю, і возьмеш жонку сыну майму з радні мае а з дому айца майго. 41 Тады будзеш ты нявінны ад прысягі мае, як сходзіш да радні мае, і калі яны не дадуць табе, ты будзеш нявінны ад праклёнаў! 42 „І прышоў я сядні да тога жа рала, і сказаў: ,СПАДАРУ, Божа спадара майго Абрагама! калі ж ё воля Твая, пашчасьці дарогу маю, каторай я хаджу! 43 Дык во, я стаю ля жарала вады, і будзе: тая дзявушчая, каторая выйдзе сіляць, і я скажу ёй: „Дай імне, калі ласка, выпіць крыху вады із жбана свай го", 44 I яна скажа імне: „Таксама ты пі, і таксама вярблюдом я насіляю" вось яна тая жонка, каторую прызначыў СПАДАР сыну спадара майго'. 45 „Перш чымся скончыў я гукаць у сэрцу сваім, і во, Рэвека вышла, і жбан ейны на плячу ў яе, і зышла да жарала, і засіліла; і я сказаў ёй: ,Дай імне, калі ласка, напіцца!' 46 І пабарзьдзіла, і спусьціла жбан із сябе, і сказала: ,Пі, і таксама вярблюды твае я напаю', I я піў, і вярблюды яна напаіла. 47 Я папытаўся ў яе і сказаў: ,Чыя ты дачка?' Яна сказала: ,Дачка Вафуелева, сына Нагоравага, каторага нарадзіла яму Мілка'. I надзеў я ёй уносьніцу ў нос ейны, і бружлеты на рукі ейныя. 48 I сьхінуўся, і пакланіўся СПАДАРУ, і дабраславіў СПАДАРА, Бога спадара майго Абрагама, Каторы прывёў мяне дарогаю праўды, узяць дачку брата спадара майго сыну ягонаму. 49 I калі вы маніцеся ўчыніць ласку а праўду спадару майму, скажыце імне, і калі не, скажыце імне, і я павярну направа альбо налева". 50 I адказалі Лаван а Вафуель, і сказалі: „Ад СПАДАРА вышла гэта справа, мы ня можам казаць табе ані ліхога, ані добрага. 51 Во, Рэвека перад табою, вазьмі й пайдзі; і няхай будзе яна жонкаю сыну спадара твайго, як казаў СПАДАР". 52 I было: як пачуў слуга Абрагамаў словы іхныя, то пакланіўся да зямлі СПАДАРУ. 53 I выняў слуга рэчы срэбныя а рэчы залатыя а адзежу, і даў Рэвеццы; і багатыя дары даў брату ейнаму і маці ейнай. 54 I елі, і пілі, ён а людзі, што зь ім, і пераначавалі. I ўсталі нараніцы, і ён сказау: „Адпусьціце мяне да спадара майго". 55 I сказаў брат ейны а маці ейная: „Няхай пабудзе з намі дзеўка дзён колькі або дзесяць, потым выправішся". 56 Ён сказаў ім: „Не пазьніце мяне, бо СПАДАР учыніў дасьпешнай дарогу маю; адпусьціце мяне, і я выпраўлюся да спадара свайго". 57 I яны сказалі: „Гукнем дзеўку і папытаемся ў яе". 58 I гукнулі Рэвеку, і сказалі ёй: „Ці пойдзеш із гэтым чалавекам?" Яна сказала: „Пайду!" 59 I адпусьцілі Рэвеку, сястру сваю, і няньку ейную, і слугу Абрагамавага, і людзёў ягоных. 60 I дабраславілі Рэвеку, і сказалі ёй: „Сястра наша, ты станься тысяча тысячаў, і няхай спадуць патомству твайму брамы варагоў тваіх!" 61 I ўстала Рэвека а дзеўкі ейныя, і, усьсеўшы на вярблюды, вы правіліся за тым чалавекам. I ўзяў слуга Рэвеку, і пайшоу. 62 А Ісак прышоў стуль, скуль ідуць ад Бэер-Лахай-Роі; і ён жыў у зямлі паўднявой. 63 I вышаў Ісак падумаць на поле пад вечар, і ўзьняў вочы свае, і абачыў, і во, вярблюды прыходзяць. 64 I ўзьняла Рэвека вочы свае, і абачыла Ісака, і ісьсела зь вярблюда. 65 I сказала слузе: „Хто гэты чалавек тый, што йдзець па полю наўпярэймы нам?" I сказаў слуга: „Гэта спадар мой". I яна ўзяла запінашку і запнулася. 66 I расказаў слуга Ісаку ўсе, што ён зрабіў. 67 I ўвёў яе Ісак у будан Соррын, маці свае; і ўзяў Рэвеку, і яна стала яму жонкаю, і ён пакахаў яе; і пацешыўся Ісак па маці сваёй. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 7 I во, дні год жыцьця Абрагамавага, каторыя ён пражыў, сто семдзясят пяць год. 8 I сканаў і памер Абрагам у старасьці добрай, стары а насычаны, і быў прылучаны да люду свайго. 9 I пахавалі яго Ісак а Ізмайла, сыны ягоныя, у пячоры Махпеле, на полю Ефронавым, сына Цогаровага, Гэціча, каторае перад Мамрэ. 10 На полю, каторае купіў Абрагам у сыноў Гэтавых. Там пахаваны Абрагам а Сорра, жонка ягоная. 11 I было, па сьмерці Абрагама, і дабраславіў Бог Ісака, сына ягонага. Ісак жыў ля Бэер-Лахай-Роі. 12 Во роды Ізмайлы, сына Абрагамавага, каторага нарадзіла Абрагаму Гаґар Ягіпцянка, нявольніцаСоррына; 13 I во ймёны сыноў Ізмайлавых, подле ймёнаў іхных, згодна з родамі іхнымі: пяршак Ізмайлаў Наваёф а Кедар а Адбел а Міўсам 14 А Мішма а Дума а Маеса 15 А Хадад а Фема, Етур Навіш а Кедма. 16 Гэта яны сынове Ізмайлавы, і гэта ймёны іхныя ў сёлах іхных, у буданох іхных, двананцацёх князёў подле плямёнаў іхных. 17 А гэта гады жыцьця Ізмайлавага - сто трыццаць сем год; і сканаў ён, і памер, і быў прылучаны да люду свайго. 18 Яны жылі ад Гавілы да Сура, што перад відам Ягіпту, як прыходзіць да Асыры. Перад відам усіх братоў ягоных выпала дзель ягоная. 19 Во роды Ісаковы, сына Абрагамавага. Абрагам нарадзіў Ісака. 20 I было Ісаку сорак год, як ён узяў Рэвеку, дачку Вафуеля Арамяніна з Падан Араму, сястру Лавана Арамяніна, сабе за жонку. 21 I маліу Ісак СПАДАРА праз жонку сваю, бо яна была бясплодная; і даўся ўмаліць СПАДАР, і зачала Рэвека, жонка ягоная. 22 I штырхаліся сыны ў нутру ейным, і яна сказала: „Калі так, дык чаму я такая?" I пайшла папытацца ў СПАДАРА. 23 I сказаў СПАДАР ёй: „Два народы ў жываце тваім, і два люды з нутра твайго разлучацца; і адзін люд стане дужшым за другі, і старшы будзе служыць малодшаму". 24 I споўніліся дні ейныя радзіць: і вось, блізьняты ў жываце ейным. 25 I вышаў першы, чырвоны, увесь, як адзежа, касматы; і назвалі імя ягонае: Ісаў. 26 Потым вышаў брат ягоны, і рука ягоная дзяржала пяту Ісававу; і назвалі імя ягонае: Якаў. А Ісаку было шасьцьдзясят год, як яна нарадзіла іх. 27 I вырасьлі хлопчыкі, і быў Ісаў умелы паляўнічы, чалавек поля; а Якаў чалавек рахманы, жывучы ў буданох. 28 I любіў Ісак Ісава, бо дзічына ягоная ў вуснах ягоных; а Рэвека любіла Якава. 29 I зварыў Якаў страву; і Ісаў прышоў з поля, і ён замлелы. 30 I сказаў Ісаў Якаву: „Дай, калі ласка, імне паесьці з чырвонага, чырвонага гэтага, бо замлеў я". Затым далі яму мянушку Едом. 31 I сказаў Якаў: „Прадай ад сядні свае першародзтва імне". 32 I сказаў Ісаў: „Вось, я на сьмяротнай дарозе, і на што гэта імне першародзтва?" 33 I сказаў Якаў: „Прысягні імне цяпер". Ён прысягнуў яму і прадаў першародзтва свае Якаву. 34 I Якаў даў Ісаву хлеба а стравы із сачыўкі; і ён еў, і піў, і ўстаў, і пайшоў; і пагрэбаваў Ісаў першародзтвам. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I асяліўся Ісак у Ґерару. 7 I пыталіся людзі месца праз жонку ягоную, і ён сказаў: „Сястра мая яна", бо баяўся сказаць: „жонка мая", „каб не забілі мяне жыхары месца таго за Рэвеку", бо пазаркая яна. 8 I было, як працягнуліся там дні ягоныя, і глянуў далоў Авімелех, кароль Пілісцкі, пераз акно, і абачыў, і во, Ісак ґуляў з Рэвекаю, жонкаю сваёй. 9 I гукнуў Авімелех Ісака, і сказаў: „Гэта ж жонка твая яна; і як жа ты казаў: ,Яна сястра мая'?" I сказаў яму Ісак: „Бо я сказаў: ,Каб не памерці імне дзеля яе'". 10 I сказаў Авімелех: „Што гэта ты ўчыніў із намі? Ледзь не ляжаў адзін ізь люду із жонкаю тваею, і ты прывёў бы на нас віну". 11 I расказаў Авімелех усяму люду, сказаўшы: „Хто дакранецца да гэтага чалавека і да жонкі ягонае, тый сьмерцю памрэць". 12 I сеяў Ісак у зямлі тэй, і знайшоў у тым годзе сто разоў толькі. I дабраславіў яго СПАДАР. 13 I павялічыўся тый чалавек, і рос болей а болей, і павялічыўся так, што стаў вельмі вялікі. 14 I былі ў яго стады драбнога а стады буйнога статку, і множасьць слугаў, і завідавалі яму Пілішчане. 15 I ўсі студні, каторыя выкапалі слугі айца ягонага за дзён Абрагама, айца ягонага, засыпалі Пілішчане і запоўнілі пылам. 16 I сказаў Авімелех Ісаку: „Адыйдзі ад нас, бо ты стаў шмат дужшы за нас". 17 I адыйшоў стуль Ісак, і разьлёгся табарам у даліне Ґерарскай, і жыў там. 18 I зьвярнуўся Ісак, і адкапаў студні вады, каторыя выкапаны былі за дзён Абрагамавых, айца ягонага, і каторыя заткнулі Пілішчане па сьмерці Абрагама; і назваў іх тымі ж назовамі, каторымі назваў іх ацец ягоны. 19 I капалі слугі Ісаковы ў даліне, і знайшлі там студню вады жывое. 20 I сьперачаліся пастухі ґерарскія з пастухамі Ісаковымі, кажучы: „Наша вада;" і ён назваў імя студні: Есек (Вада), бо вадзіліся зь ім. 21 I выкапалі другую студню; і сьперачаліся таксама за яе; і ён назваў яе імя: Сітна (Абвінаваньне). 22 I адсунуўся адтуль, і выкапаў іншую студню, і не сьперачаліся болей за яе; і назваў яе імя: Рэговоф (Прастора); і сказаў ён, бо цяпер даў нам прастору СПАДАР, і мы расплодзімся ў зямлі. 23 Стуль узыйшоў ён на Бэер Шэву. 24 I зьявіўся яму СПАДАР тае ночы, і сказаў: „Я Бог Абрагама, айца твайго; ня бойся, бо я з табою; і дабраслаўлю цябе, і памножу насеньне твае, дзеля Абрагама, слугі Свайго. 25 I ён збудаваў там аброчнік, і гукаў у імя СПАДАРОВА. I расьпяў там будан свой, і капалі там слугі Ісаковы студню. 26 I Авімелех прышоў да яго з Ґерару а Агузаф, з прыяцеляў ягоных, а Фіхол, вайводца ягоны. 27 I сказаў ім Ісак: „Чаму вы прышлі да мяне, вы ж зьненавідзілі мяне і выслалі мяне ад сябе?" 28 I яны сказалі: „Мы ясна пабачылі, што быў СПАДАР із табою, і сказалі мы: ,Няхай жа будзе прысяга з праклёнам памеж нас, памеж нас і памеж цябе, і ўчыніма змову з табою; 29 Каб ты не рабіў нам ліха, як і мы не дакрануліся да цябе, і як мы рабілі табе адно дабро і адпусьцілі цябе ў супакою, так ты цяпер дабраславёны СПАДАРОЎ". 30 Ён зрабіў ім чэсьць, і яны елі а пілі. 31 I ўсталі нараніцы, і прысягалі адзін аднаму; і адпусьціў іх Ісак, і яны пайшлі ад яго ў супакою. 32 I было таго дня: прышлі слугі Ісаковы, і паведамілі яму праз студню, каторую капалі яны, і сказалі яму: „Мы знайшлі ваду!" 33 I ён назваў яе Шыва. Затым імя места таго Бэер Шыва (Студня Прысягі) дагэтуль. 34 I быў Ісаў сараку год; і ўзяў сабе за жонку Егудыфу, дачку Беера Гэціча, і Вісэмафу, дачку Елона Гэціча. 35 I яны былі гарчынёю духу Ісаку а Рэвеццы. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 Рэвека чула, як Ісак казаў Ісаву, сыну свайму. I пайшоў Ісаў у поле ўпаляваць дзічыны, каб прынесьці яе. 6 А Рэвека сказала Якаву, сыну свайму, кажучы: „Вось, я чула айца твайго, як казаў брату твайму Ісаву, кажучы: 7 ,Прынясі імне дзічыны і зрабі імне ласонікі, і пад'ем, і дабраслаўлю сябе перад СПАДАРОМ, перад сьмерцю сваёй'. 8 I цяпер, сыну мой, паслухай голасу майго ў тым, што я раскажу табе. 9 Пайдзі ж да чарады і вазьмі імне стуль двое казянят добрых; і я прыгатую зь іх ласонікі айцу твайму, як ён любе; 10 I ты прынясеш айцу свайму, і ён пад'есьць, каб дабраславіць цябе перад сьмерцю сваёю". 11 I сказаў Якаў Рэвеццы, маці сваёй: „Гэта ж Ісаў, брат мой, чалавек касматы, а я чалавек гладкі. 12 Можа пашчупае мяне ацец мой, і я буду ў ваччу ягоным ашуканец, і навяду на сябе грэбаваньне, а не дабраславенства". 13 I маці ягоная сказала яму: „На імне грэбаваньне твае, сыну мой; толькі паслухай голасу майго і пайдаі вазьмі імне". 14 Ён пайшоў, і ўзяў, і прынёс маці сваёй, і зрабіла маці ягоная ласонікі, як любіў ацец ягоны. 15 I ўзяла Рэвека адзежу Ісававу, сына свайго вялікага, жаданую, што была ў яе ў доме, і адзела Якава, сына свайго малога; 16 I скуры казянят адзела на рукі ягоныя і на гладзіню шыі ягонае. 17 I дала ласонікі а хлеб, каторыя яна зрабіла, у руку Якаву, сыну свайму. 18 I ўвыйшоў ён да айца свайго, і сказаў: „Войча мой!" I сказаў ён: „Во я; хто ты, сыну мой?" 19 I сказаў Якаў айцу свайму: „Я Ісаў, пяршак твой; я зрабіў, як ты сказаў імне, устань, калі ласка, сядзь і пад'еж ізь дзічыны мае, каб дабраславіла мяне душа твая". 20 I сказаў Ісак сыну свайму: „Што гэта? пабарзьдзіў ты знайсьці, сыну мой". Ён сказаў: „Бо паслаў імне СПАДАР, Бог твой, наўпярэймы". 21 I сказаў Ісак Якаву: „Дабліжся ж, я пашчупаю цябе, сыну мой, ці ты сын мой Ісаў, ці не". 22 I дабліжыўся Якаў да Ісака, айца свайго, і ён пашчупаў яго, і сказаў: „Голас, голас Якаваў, а рукі, рукі Ісававы, брата ягонага, касматыя"; 23 і дабраславіў яго. 24 I сказаў: „Ці ты сын мой Ісаў?" Ён сказаў: „Я". 25 I сказаў: „Дабліж да мяне, я пад'ем ізь дзічыны сына свайго, каб дабраславіла цябе душа мая". I дабліжыў яму, і ён еў; і прынёс яму віна, і ён піў. 26 I сказаў яму Ісак, ацец ягоны: „Дабліжся, калі ласка, і пацалуй мяне, сыну мой". 27 I ён дабліжыўся, і пацалаваў яго. I панюхаў пах адзежы ягонае, і дабраславіў яго, і сказаў: „Гля, пах сына майго, як пах поля, каторае дабраславіў СПАДАР. 28 I няхай дасьць табе Бог із расы нябёснай і з тукаў зямлі, і множасьць збожжа і віннога соку. 29 Няхай тэ служаць люды, і хай кланяюцца тэ нацы. Будзь спадаром братоў сваіх, і няхай кланяюцца табе сынове маткі твае; праклінаючыя цябе - праклятыя; дабраславячыя цябе дабраславёныя". 30 I было, што як скончыў Ісак дабраславіць Якава, і вось, ледзь пачаў выходзіць Якаў ад віду Ісака, айца свайго, і Ісаў, брат ягоны, прышоў з уловаў сваіх. 31 I зрабіў ён таксама ласонікі, і прынёс айцу свайму, і сказаў айцу свайму: „Устань, войча мой, і зьеж дзічыны сына свайго, каб дабраславіла мяне душа твая". 32 I сказаў яму Ісак, ацец ягоны: „Хто ты?" Ён сказаў: „Я сын твой першародны Ісаў". 33 I задрыжэў Ісак дрыжэньням вельмі вялікім, і сказаў: „Хто ж гэта тый, што паляваў на дзіч і прынёс імне, і я еў з усёга перш, чымся ты прышоў, і дабраславіў яго? Ён і будзе дабраславёны". 34 Учуўшы Ісаў словы айца свайго, загаласіў голасам вялікім, ды надта гаркім, і сказаў айцу свайму: „Дабраслаў мяне, таксама мяне, войча мой!" 35 I сказаў ён: „Брат твой прышоў зь хітрынёю і ўзяў дабраславенства твае". 36 I сказаў ён: „Ці не затым завецца імя ягонае Якаў, і во, выперадзіў мяне ўжо двойчы? ён першародзтва мае ўзяу, і во, цяпер узяў дабраславенства мае". I сказаў: „Нягож ты не захаваў імне дабраславенства?" 37 I адказаў Ісак, і сказаў Ісаву: „Вось, спадаром пастанавіў яго над табою, і ўсіх братоў ягоных аддаў яму заслугі; і збожжам а вінным сокам пасіліў яго; а табе ж што я зраблю, сыну мой?" 38 I сказаў Ісаў айцу свайму: „Ці адно дабраславенства ў цябе, войча мой? Дабраслаў мяне, таксама мяне, войча мой!" I узьняў Ісаў голас свой, і плакаў. 39 I адказаў Ісак, ацец ягоны, і сказаў яму: „Вось, ад туку зямлі будзе месца жыцьця твайго і ад расы нябёснай зьверху; 40 I мячом сваім будзеш жыць, і брату свайму будзеш служыць; і станецца, як падужэеш, і ськінеш іго ягонае із шыі свае". 41 I зьненавідзіў Ісаў Якава за дабраславенства, каторым дабраславіў яго ацец ягоны; і сказаў Ісаў у сэрцу сваім: „Падыходзяць дні плачу па айцу маім, і заб'ю я Якава, брата свайго". 42 I пераказаны былі Рэвеццы словы Ісававы, сына ейнага вялікага; і паслала, і гукнула Якава, сына свайго малога, і сказала яму: „Вось, Ісаў, брат твой, цешыцца ўзглядам цябе, што заб'ець цябе. 43 I цяпер, сыну мой, паслухай голасу майго, і ўстань, уцякай сабе да Лавана, брата майго, да Гарану; 44 I пабудзь ізь ім якісь час, пакуль адыйдзе злосьць брата твайго, 45 Пакуль адыйдзе гнеў брата твайго на цябе, і ён забудзецца, што ты ўчыніў яму, і я пашлю і вазьму цябе стуль. Чаму мне спабыцца нават абодвых вас у вадзін дзень?" 46 I сказала Рэвека Ісаку: „Імне абрыдзела жыцьцё мае ад дачок гэціцкіх; калі возьме Якаў жонку з дачок гэціцкіх, як гэтыя, з дачок гэтае зямлі, дык нашто імне жыцьцё?" 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I паслаў Ісак Якава, і ён пайшоў да Падан-Араму да Лавана, сына Вафуеля Арамяніна, брата Рэвечынага, маці Якава а Ісава. 6 I абачыў Ісаў, што дабраславіў Ісак Якава, і, дабраславячы яго, паслаў яго да Падан-Араму, узяць сабе стуль жонку, і расказаў яму, сказаўшы: „Не бяры жонкі з дачок Канаанскіх"; 7 і што паслухаў Якаў айца свайго і маці свае, і пайшоў да Падан-Араму. 8 I абачыў Ісаў, што ліхія дачкі Канаанскія ў ваччу Ісака, айца ягонага: 9 I пайшоў Ісаў да Ізмайлы і - апрача жанок, што ён меў - узяў за жонку сабе Магалаф, дачку Ізмайлаву, сына Абрагамавага, сястру Наваёфаву. 10 I вышаў Якаў з Бэер-Шэвы, і пайшоў да Гарану. 11 I лучыў на месца, і заначаваў там, бо зайшло сонца. I ўзяў з камянёў таго месца, і палажыў сабе ўзгалоўям, і лёг на тым месцу. 12 I сьніў: і вось, лесьвіца стаіць на зямлі, а верх яе дакранаецца да неба; і вось, ангілы Божыя ўзыходзяць і зыходзяць па ёй. 13 I вось, СПАДАР стаіць на ёй, і сказаў: „Я СПАДАР, Бог Абрагама, айца твайго, і Бог Ісака. Зямлю, на каторай ты ляжыш, табе я дам яе а насеньню твайму. 14 I будзе насеньне твае, як пыл зямлі; і праб'ешся на захад, і на ўсход, і на поўнач, і на паўдня; і будуць дабраслаславёныя ў табе ўсі радзімы зямлі, і ў насеньню тваім. 15 I вось, Я з табою; і сьцерагчы цябе буду ўсюдых, куды ты пойдзеш; і зьвярну цябе да гэтае зямлі, бо я не пакіну цябе, пакуль не зраблю таго, што Я гукаў табе". 16 I прачхнуўся Якаў зо сну свайго, і сказаў: „Запраўды ё СПАДАР на месцу гэтым, а я ня ведаў!" 17 I пабаяўся, і сказаў: „Якое страшнае месца гэтае! гэта нішто іншае, як дом Божы, і гэта брама нябёс". 18 I ўстаў Якаў рана нараніцы, і ўзяў камень, каторы ён палажыў сабе ўзгалоўям, і пастанавіў яго стаўпом, і узьліў алівы на яго зьверху. 19 I назваў імя месца таго: Бэт-Эль; а ўперад імя таго месца было: Луз. 20 I аброкся Якаў аброкам, сказаўшы: „Калі Бог будзе з імною, і будзе сьцерагчы мяне ў дарозе гэтай, у каторую я йду, і дасьць імне хлеба есьці і адзецца, 21 I я зьвярнуся ў супакою да дому айца свайго, і будзе СПАДАР імне Богам: 22 I камень гэты, каторы я пастанавіў стаўпом, будзе домам Божым; і з усёга, што Ты дасі імне, напэўна дзясятую часьць дам Табе". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I сказаў ім Якаў: „Браты мае! скуль вы?" I казалі яны: „3 Гарану мы". 5 I сказаў ім: „Ці знаеце вы Лавана, сына Нагоравага?" Яны сказалі: „Знаем". 6 I сказаў ім: „Добра ён маецца?" Яны сказалі: „Добра; і вось, Рахеля, дачка ягоная, прыходзе з авечкамі". 7 I сказаў: „Вось, адылі, яшчэ шмат дня; не пара зьбіраць статак; напаіце авечкі, і пайдзіце, пасіце". 8 А яны сказалі: „Ня можам, пакуль не зьбяруцца ўсі стады, і не адкоцяць каменя з адтуліны студні; тады напоім авечкі". 9 Яшчэ ён гукаў ізь імі, як і Рахіль прышла з драбным статкам айца свайго, бо пастушка яна. 10 I было, як абачыў Якаў Рахіль, дачку Лаванову, брата маці свае, і статак Лаваноў, брата маці свае, то падышоў Якаў, адкаціў камень з адтуліны студні і напаіў стаду Лаванову, брата маці свае. 11 I пацалаваў Якаў Рахелю, і ўзьняў голас свой, і заплакаў. 12 I паведаў Якаў Рахелі, што ён свой айцу яе, і што ён сын Рэвечын. I яна пабегла, і паведала айцу свайму. 13 I было, як пачуў Лаван ведамкі празь Якава, сына сястры свае, і выбег яму на пярэймы, і абняў яго, і пацалаваў яго, і прывёў яго до дому свайго, і ён паведаў Лавану ўсі стацьці гэтыя. 14 I сказаў яму Лаван: „Вось ты косьць мая і цела мае". I жыў у яго цэлы месяц. 15 I сказаў Лаван Якаву: „Хоць ты сваяк мой, то ціж табе служыць імне дарма? Скажы імне, якая плата твая?" 16 I ў Лавана дзьве дачкі, імя вялікае: Лія; і імя малое: Рахіль. 17 А вочы Лііны былі кволыя, а Рахіль была харошага складу і харошага віду. 18 I палюбіў Якаў Рахіль, і сказаў: „Я буду служыць тэ сем год за Рахіль, дачку тваю малую". 19 I сказаў Лаван: „Валей аддаць імне яе за цябе, чымся аддаць за іншага чалавека; жыві з імною". 20 I служыў Якаў за Рахіль сем год; і былі яны ў ваччу ягоным як колькі дзён, бо ён любіў яе. 21 I сказаў Якаў Лавану: „Дай жонку маю, бо споўніліся дні мае, і я уйду да яе". 22 I зьбер Лаван усіх людзёў таго месца, і зрабіў чэсьць. 23 I было ўвечары, і ўзяў Лію, дачку сваю, і ўвёў яе да яго; і увыйшоў да яе. 24 I даў Лаван Зылпу, нявольніцу сваю, Ліі, дачцэ сваёй, за нявольніцу. 25 I было нараніцы: і во, гэта Лія. I сказаў Лавану: „Што гэта ты ўчыніў імне? Ці не за Рахіль я служыў у цябе? Чаму ж ты ашукаў мяне?" 26 I сказаў Лаван: „Ня робіцца так у нашым месцу, каб малодшую выдаваць перад старшай; 27 Споўні тыдзень гэты, і дана будзе табе таксама гэна, за службу, каторую ты будзеш служыць у мяне яшчэ сем год іншых. 28 I зрабіў Якаў так; і споўніў тыдзень гэты. I даў Рахіль, дачку сваю, яму за жонку. 29 I даў Лаван Рахілі, дачцэ сваёй, Валу, нявольніцу сваю, ёй за нявольніцу. 30 I ўвыйшоў таксама да Рахілі, і любіў, таксама Рахіль, болей за Лію; і служыў у яго яшчэ сем год іншых. 31 I бачыў СПАДАР, што ненавіджана Лія, і адчыніў дзетніцу ейную, а Рахіль бясплодная. 32 I зачала Лія, і нарадзіла сына, і назвала імя яго: Рувін; бо сказала яна: „Во бачыў СПАДАР маю гароту; бо цяпер будзе любіць мяне муж мой". 33 I зачала ізноў, і нарадзіла сына, і сказала: „Бо пачуў СПАДАР, што ненавіджана я, і даў імне таксама гэтага". I назвала імя ягонае Сымон. 34 I зачала яшчэ, і нарадзіла сына, і сказала: „Гэтым разам прыстане муж мой да мяне, бо я нарадзіла яму трох сыноў". Затым назвала імя ягонае: Леў. 35 I зачала яшчэ, і нарадзіла сына, і сказала: „Гэтым разам я буду хваліць СПАДАРА". Затым назвала імя ягонае: Юда. I перастала радзіць. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I зачала Вала, і нарадзіла Якаву сына. 6 I сказала Рахіль: Рассудзіў мяне Бог, і таксама пачуў голас мой, і даў імне сына". Затым назвала імя ягонае: Дан. 7 I зачала яшчэ, і нарадзіла Вала, нявольніца Рахіліна, сына другога Якаву. 8 I сказала Рахіль: „Долькамі Боскімі долялася я ізь сястрою сваёй і таксама здолела". I назвала імя ягонае: Неффалім. 9 I абачыла Лія, што перастала радзіць, і ўзяла Зылпу, нявольніцу сваю, і дала яе Якаву за жонку. 10 I нарадзіла Зылпа, нявольніца Лііна, Якаву сына. 11 I сказала Лія: „Пашчасьціла!" I назвала імя ягонае: Ґад. 12 I нарадзіла Зылпа, нявольніца Лііна, сына другога Якаву. 13 I сказала Лія: „На шчасьце імне, бо шчасьлівай будуць зваць мяне дачкі". I назвала імя ягонае Ашэр, 14 I пайшоў Рувін у дні жніва пшонкі, і знайшоў любоўныя яблыкі ў полю, і прынёс іх Ліі, маці сваёй. I сказала Рахіль Ліі: „Дай імне зь любоўных яблыкаў сына свайго". 15 I сказала ёй: „Нягож мала, што ты ўзяла мужа майго, і бярэш таксама любоўныя яблыкі сына майго?" I сказала Рахіль: „Дык ён ляжа з табою гэту ноч за любоўныя яблыкі сына твайго". 16 I прышоў Якаў з поля ўвечары, і вышла Лія яму напярэймы, і сказала: „Да мяне ўвыйдзеш, бо я напэўна заплаціла за цябе любоўнымі яблыкамі сына свайго". I лёг ён ізь ёю ночы тэй. 17 I пачуў Бог Лію, і яна зачала, і радзіла Якаву сына пятага. 18 I сказала Лія: „Даў Бог заплату маю, што я дала нявольніцу сваю мужу свайму". I назвала яго Іссасхар. 19 I зачала ізноў Лія, і нарадзіла сына шостага Якаву. 20 I сказала Лія: „Падараваў Бог мяне добрым дарам; гэтым разам будзе жыць із імною муж мой, бо я нарадзіла яму шасьцёх сыноў". I назвала імя яго: Завулон. 21 Потым нарадзіла дачку, і назвала імя яе: Дына. 22 I ўспомнеў Бог Рахіль, і пачуў яе Бог, і адчыніў дзетніцу ейную; 23 Яна зачала, і нарадзіла сына, і сказала: „Аддаліў Бог ганьбу маю", 24 I назвала імя ягонае: Язэп, сказаўшы: „Дадасьць імне СПАДАР сына другога". 25 I было, як нарадзіла Рахіль Язэпа, сказаў Якаў Лавану: „Адашлі мяне, і пайду я на свае месца і да свае зямлі; 26 Дай жонкі мае й дзеці мае, што служыў табе за іх, і я пайду; бо ты знаеш службу маю, якую я служыў табе". 27 I сказаў яму Лаван: „Калі б я знайшоў ласку перад ачыма тваімі! я даведаўся варажбою, што СПАДАР дабраславіў імне дзеля цябе". 28 I сказаў: „Прызнач сабе плату сваю зь мяне, і я дам". 29 I сказаў яму: „Ты ведаеш, як я служыў табе, і які стаўся статак твой пры імне; 30 Бо мала было ў цябе да мяне, а разьвялося шмат; і дабраславіў СПАДАР цябе, як я прышоў; а цяпер, калі ж я буду рабіць таксама на свой дом?" 31 I сказаў: „Што імне даць табе?" I сказаў Якаў: „Не дасі імне нічога. Калі толькі ўчыніш імне гэта, я зьвярнуся і буду пасьціць чароды твае, сьцерагчы: 32 Я прайду меж усіх чародаў тваіх сядні; адлучы зь іх кажнае зь ягнят із бодкамі а з плямамі, і кажную рудую з авец, і з плямамі а з бодкамі з козаў; і будзе гэта мая плата. 33 I будзе сьветчыць за мяне справядлівасьць мая на заўтрашні дзень, як прыйдзеш даведацца платы мае зь цябе. Кажная, што ня з бодкамі а ня з плямамі меж козаў, а ня рудая з авец, крадзеная гэта ў мяне". 34 I сказаў Лаван: „Добра, гэтак няхай будзе подле слова твайго". 35 I адлучыў таго дня казлы ў чарэслы і з плямамі, і ўсі козы з бодкамі а з плямамі, усі, на каторых ё белае, і ўсі рудыя з авец, і аддаў на рукі сыном сваім; 36 I азначыў дарогу трох дзён меж сабою і Якавам. I Якаў пасьціў чароды Лабановы, каторыя засталіся. 37 I ўзяў Якаў пруцьце тапалёвае сырое а міндалёвае а яваравае, і аблупіў на ім чарэслы белыя, зьняўшы кару да бялосьці, каторая на прутох; 38 I ўткнуў перад статкам пруты, каторыя аблупіў, у раўкі ля вадапойных карыгаў, куды прыходзіў статак піць, і цекаваў, прыходзячы піць. 39 I цекаваў статак перад прутамі, і радзіўся статак у чарэслы, з бодкамі, з плямамі. 40 І ягняты вылучаў Якаў, і ськіроваваў статак пыскамі да пярэстага і ўсяго рудога статку Лавановага; і станавіў свае стады асобна, і не станавіў іх разам із статкам Лавановым. 41 I было, як цекаваў статак крэпшы, Якаў клаў пруты перад ачамі статку ў карытах, каб ён цекаваў перад прутамі; 42 А калі слабшы з авец, тады ён ня клаў. I былі слабшыя Лавановы, а крэпшыя Якававы. 43 I расшырыўся гэты чалавек вельмі, вельмі, і было ў яго драбнога статку множасьць, і нявольніцаў і слугаў, і вярблюдоў, і аслоў. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 3 I сказаў СПАДАР Якаву: „Зьвярніся да зямлі бацькоў сваіха да радні свае; і Я буду з табою". 4 I паслаў Якаў, і гукнуў Рахіль а Лію ў поле да драбнога статку свайго, 5 I сказаў ім: „Я бачу від айца вашага, што ён ня ё да мяне, як учорах а заўчора. I Бог айца майго быў з імною. 6 I вы ведаеце, што я ўсімі сіламі служыў айцу вашаму. 7 Але ацец ваш ашукаваў мяне і адмяняў заплату маю дзесяць разоў; Але ня даў яму Бог пашкодзіць імне. 8 Калі гэтак сказаў ён: ,З бодкамі будзе плата твая', і ўвесь статак радзіўся з бодкамі. А калі гэтак сказаў ён: ,У чарэслы будзе плата твая', і радзіў увесь статак у чарэслы. 9 I адняў Бог статак у вайца вашага, і даў яго імне. 10 I было ў часе цекаваньня статку, і ўзьняў я вочы свае, і абачыў у сьне, і во самцы, каторыя ўскочылі на статак, у чарэслы, з бодкамі а з плямамі. 11 I сказаў імне Ангіл Божы ў сьне: ,Якаве!' І я сказаў: ,Во я!' 12 I Ён сказаў: ,Узьнімі вочы свае й глянь: усі казлы, што ўскочылі на статак, у чарэслы, з бодкамі а плямамі; бо я бачыў усе, што Лаван робе табе. 13 Я Тый Бог Бэт -Элю, ідзе ты памазаў помнік, і йдзе ты аброк імне там аброк. Цяпер устань, выйдзі ізь зямлі гэтае, і зьвярніся да зямлі роду свайго'." 14 I адказала Рахіль а Лія, і сказалі яму: „Ці ё яшчэ нам дзель а спадак у доме айца нашага? 15 Ці не за чужых ён нас мае? бо ён прадаў нас, і зьеў, нават зьеў срэбла нашае. 16 Затым усе багацьце, каторае адняў Бог ад айца нашага, нашае яно і дзяцей нашых. I цяпер усе, што Бог сказаў табе, рабі". 17 I ўстаў Якаў, і пасадзіў дзеці свае а жонкі свае на вярблюды; 18 I павёў увесь статак і ўсе прыдбаньне свае, каторае прыдбаў, статак собскі ягоны, каторы ён прыдбаў у Падан-Араме, каб ісьці да Ісака, айца свайго, да зямлі Канаанскае. 19 А Лаван пайшоў стрыгчы статак свой. I ўкрала Рахіль балваны, каторыя былі ў вайца ейнага. 20 I ўкраў Якаў сэрца Лавана Арамяніна тым, што не сказаў яму, што ўцякае. 21 I ўцёк ён, і ўсі, што ў яго; і, устаўшы, перайшоў тую раку, і павярнуў від свой да гары Ґілеад. 22 I сказалі Лавану трэйцяга дня, што Якаў уцёк. 23 I ўзяў ён із сабою братоў сваіх, і гнаўся за ім дарогаю сем дзён, і дагнаў яго на гары Ґілеад. 24 I прышоў Бог да Лавана Арамяніна ў сьне ночы, і сказаў яму: „Сьцеражыся гукаць ізь Якавам ані добрае, ані ліхое". 25 I насьпеў Лаван Якава; і Якаў расьпяў будан свой на гары, а Лаван расьпяў із братамі сваімі на гары Плеад. 26 I сказаў Лаван Якаву: „Што ты ўчыніў? і ўкраў сэрца мае, і павёў дачкі мае, бы палоненыя мячом. 27 Чаму ты патай уцёк, і абкраў мяне, і не сказаў імне? Я адпусьціў бы з радасьцю а зь песьнямі, з бубном а з гарпаю. 28 Ты не дапусьціў імне пацалаваць сыноў маіх і дачкі мае: цяпер ты дурна ўчыніў. 29 Ё сіла ў руццэ маёй учыніць вам ліха; але Бог айца вашага ўчора ўвечары сказаў імне, кажучы: ,Сьцеражыся гукаць ізь Якавам ані добрага, ані ліхога'. 30 Але цяпер ты станаўко пастанавіў пайсьці, бо ты надта ўзгаліўся да дому айца свайго; нашто ты ўкраў багі мае?" 31 I адказаў Якаў, і сказаў Лавану: „Бо я баяўся, бо я сказау, каб ты не захапіў дачок сваіх у мяне. 32 У каго знойдзеш багі свае, тый ня будзе жыць. Перад нашымі братамі пазнай, што ёсьць у мяне, і вазьмі сабе". Ня ведаў Якаў, што Рахіль украла іх. 33 I прышоў Лаван да будана Якававага, і да будана Ліінага, і да будана дзьвюх нявольніцаў, і не знайшоў. I вышаў з будана Ліінага, і ўвыйшоў у будан Рахілін. 34 А Рахіль узяла балваны, і палажыла іх у вярблюджае сядло, і села на іх. I перашчупаў Лаван увесь будан, але не знайшоў. 35 I сказала айцу свайму: „Няхай не загарыцца гнеў у ваччу спадара майго, што я не магу ўстаць перад табою, бо жаноцкае ў мяне" I ён трос, і не знайшоў балваноў. 36 I загарэўся гнеў Якава, і сьперачаўся з Лаваном. I адказаў Якаў, і сказаў Лавану: „Які выступак мой, які грэх мой, што ты надта гнаўся за імною? 37 Бо ты перашчупаў усі мае рэчы, што знайшоў ты з усіх рэчаў дому свайго? Пастанаві іх тутака перад братамі маімі й перад братамі сваімі: няхай яны рассудзяць памеж нас абодвых. 38 Вось, дваццаць год я з табою; авечкі твае а козы твае ня ськідалі; бараноў чарады твае я ня еў; 39 Разарванага я ня прыносіў да цябе: я гэта ўважаў за сваю віну; ты зь мянё спаґаняў гэта, ці ўдзень што ўкрадзена было, ці ночы ўкрадзена. 40 Бывала, удзень жэрла мяне гарачыня, і сьцюжа ночы; і ўцякаў сон мой ад аччу маіх. 41 Гэткія мае дваццаць год у доме тваім. Служыў табе чатырнанцаць год за дзьве дачкі твае і шэсьць год за статак твой; а ты адмяняў заплату маю дзесяць разоў. 42 Калі б ня тое, што Бог айца майго, Бог Абрагама і страх Ісака былі за імною, дык цяпер пустым адаслаў бы мяне. Гароту маю а гарапашнасьць рук маіх бачыў Бог і рассудзіў учорах увечары". 43 I адказаў Лаван, і сказаў Якаву: „Гэтыя дачкі - мае дачкі; гэтыя сынове - мае сынове; і гэты статак - мой статак; і ўсе, што ты бачыш гэта мае. I маім дачкам, што я зраблю гэтым сядні, або дзяцём іхным, каторыя нарадзіліся? 44 I цяпер пайдзіма ўчыніма змову я й ты, і гэта будзе сьветкаю меж імною й табою. 45 I ўзяў Якаў камень, і пастанавіў яго стаўпом. 46 I сказаў Якаў братом сваім: „3ьбярыце камянёў". Яны ўзялі камяні і зрабілі крушню; і елі там на тэй крушні. 47 I назваў яе Лаван: Еґар-Сагадуфа, а Якаў назваў яе Ґалед (Крушня Сьветка). 48 I сказаў Лаван: „Крушня гэта сьветкаю меж імною й табою сядні". Затым і назвалі імя ейнае: Ґалед 49 А: Міцпа, бо ён сказаў: „Няхай наглядае СПАДАР меж імноюй табою, як здаліўшыся будзем адзін ад аднаго. 50 Калі ты будзеш мучыць дачкі мае і калі возьмеш жонкі, апрача дачок маіх, няма людзіны з намі, глядзі, Бог сьветка памеж імною і табою". 51 I сказаў Лаван Якаву: „Во крушня гэтая ,і во стоўп, каторы я пастанавіў памеж сабою й табою. 52 Сьветка крушня гэтая і сьветка стоўп, што ані я не перайду да цябе за гэтуго крушню і за гэты стоўп, ані ты не пярэйдзеш да мяне за гэтую крушню і за гэты стоўп дзеля ліха. 53 Бог Абрагамаў і багі Нагоравы будуць судзіць нас, Бог айцоў іхных". I прысягнуў Якаў страхам айца свайго Ісака. 54 I аброк Якаў аброк на гары, і згукаў братоў сваіх есьці хлеб; і яны елі хлеб, і начавалі на гары. 55 I ўстаў Лаван рана нараніцы, і пацалаваў сыноў сваіх а дачкі свае, і дабраславіў іх, і пайшоў, і зьвярнуўся Лаван на свае месца. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 3 I паслаў Якаў пасланцоў перад сабою да Ісава, брата свайго, да зямлі Сэір, да поля Едомскага; 4 I расказаў ім, сказаўшы: „Гэтак скажыце спадару майму Ісаву: ,Так сказаў слуга твой Якаў: у Лавана я жыў, і забавіўся дагэтуль; 5 I былі ў мяне вол а асёл і драбны статак, і слуга а нявольніца; і я паслаў сказаць спадару свайму, каб знайсьці ласку ў ваччу тваім". 6 I зьвярнуліся пасланцы да Якава, кажучы: „Мы прышлі да брата твайго, да Ісава; і таксама ён ідзець наўпярэймы табе, і чатырыста чалавекаў ізь ім". 7 I зьлякаўся Якаў вельмі, і быў у трывозе; і падзяліў людзёў, што былі зь ім, і статак драбны й буйны й вярблюды на два табары, 8 I сказаў: „Калі Ісаў прыйдзе на табар тый адзін і паб'ець яго, то ўзумее табар засталы ўцячы".9 I сказаў Якаў: „Божа айца майго Абрагама і Божа айца майго Ісака, СПАДАР, Каторы сказаў імне: ,Зьвярніся да зямлі свае, да радні свае, і Я добра ўчыню з табою!' 10 Я лішне малы супроці ўсіх міласэрдзяў і супроці ўсяе праўды, каторую Ты ўчыніў слузе Свайму, бо я зь кіям сваім перайшоў Ёрдан гэты, а цяпер у мяне сталіся два табары. 11 Выбаў жа мяне ад рукі брата майго, ад рукі Ісава, бо я баюся яго, каб ён, прышоўшы, ня зразіў маці зь дзецьмі. 12 Ты сказаў: ,Учыню добрасьць табе, і пастанаўлю насеньне твае, як пясок таго мора, каторага нельга зьлічыць з прычыны множасьці'". 13 I начаваў там тае ночы, і ўзяў з тога, што прышло ў рукі яму, гасьцінца Ісаву, брату свайму: 14 Козаў дзьвесьце, казлоў дваццаць, авечак дзьвесьце, бараноў дваццаць, 15 Вярблюдзіцаў соючых ізь вярблюдзянятамі іхнымі трыццаць, кароў сорак, валоў дзесяць, асьліцаў дваццаць, асьлянят дзесяць. 16 I даў у рукі слугам сваім кажную чараду асобна, і сказаў слугам сваім: „Перайдзіце перад імною, і прасьцяг зрабіце памеж чарады й чарады". 17 I расказаў першаму, сказаўшы: „Як стрэне цябе Ісаў, брат мой, і папытаецца ў цябе, кажучы: ,Чый ты? і куды йдзеш? і чые гэтыя перад табою?' 18 Ты скажы: ,Слугі твайго Якава; гасьцінец гэта, пасланы спадару майму Ісаву; і во, таксама ён за намі?'" 19 Тое ж расказаў ён і другому, і трэйцяму, таксама ўсім, каторыя йшлі за чародамі, кажучы: „Подле гэтых словаў кажыце Ісаву, як знойдзеце яго; 20 I скажыце: ,Таксама во, й слуга твой Якаў за намі'"; Бо ён сказаў: „Улашчу від ягоны дарам, што йдзець перад імною, і потым абачу від ягоны; можа і падыйме від мой". 21 I перайшоў дар перад ім, а ён начаваў тае ночы ў табару. 22 I ўстаў ён тае ночы; і ўзяў дзьве жонкі свае, і дзьве нявольніцы свае, і адзінанцацёра дзяцей сваіх, і перайшоў у брод Явок. 23 I ўзяў іх, і перавёў пераз раку, і перавёў, што ў яго. 24 I застаўся Якаў адзінотны, і ходаўся чалавек ізь ім да ўсходу зары; 25 I пабачыўшы, што ня сходаў яго, і даткнуўся да суставы сьцягна ягонага, і зьвіхнуў суставу сьцягна ў Якава, як ён ходаўся зь ім. 26 I сказаў: „Адпусьці мяне, бо ўзышла зара". I сказаў: „Не адпушчу цябе, хіба дабраславіш мяне". 27 I сказаў яму: „Якое імя твае?" I ён сказаў: „Якаў". 28 I сказаў: „Ня Якаў будуць казаць ужо імя твае, але Ізраель, бо ты доляўся з Богам і зь людзьмі, і здолеў". 29 I папытаўся Якаў, і сказаў: „Скажы, калі ласка, імя Свае". I Ён сказаў: „Нашто ты пытаешся імені?" I дабраславіў яго там. 30 I назваў Якаў імя таго месца: Пеніель (Від Божы); „бо я бачыў Бога від у від, і захавана душа мая". 31 I засьвяціла сонца, як ён праходзіў Пеніель; і ён кульгаў на сьцягно свае. 32 Затым аж дагэтуль не ядуць сынове Ізраелявы жылы мускула, каторая на суставе сьцягна, бо даткнуўся суставы сьцягна Якававага на жыле мускула. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I пабег Ісаў яму наўпярэймы, і абняў яго, і паў на шыю яму, і цалаваў яго, і плакалі. 5 І ўзьняў вочы свае, і абачыў жанкі а дзеці, і сказаў: „Хто гэтыя ў цябе?" I сказаў: „Дзеці, каторымі Бог падараваў з ласкі слугу твайго". 6 I дабліжыліся нявольніцы самы а дзеці іхныя, і пакланіліся. 7 I дабліжылася таксама Лія а дзеці ейныя, і пакланіліся. А потым дабліжыліся Язэп а Рахіль, і пакланіліся. 8 I сказаў: „Што ў цябе ўвесь табар гэты, каторы я стрэў?" I сказаў: „Каб знайсьці ласку ў ваччу спадара майго". 9 I сказаў Ісаў: „Ёсьць у мяне шмат, браце мой, няхай будзе табе, што ў цябе". 10 I сказаў Якаў: „Не, я малю цябе, калі ж я знайшоў ласку ў ваччу тваім, і прымі дар мой з рукі мае; бо я, абачыўшы від твой, быццам абачыў від Божы, і ты ласкава прыняў мяне. 11 Прымі дабраславенства мае, каторае я прывёў табе; бо Бог абдараваў мяне ласкаю, і затым што ёсьць у мяне ўсе". I ён упрасіў яго і тый узяў. 12 I сказаў: „Кранімася ў дарогу; і пайдзіма, і я буду йсьці перад табою". 13 I сказаў яму: „Спадар мой ведае, што дзеці кунежныя, а драбны й буйны статак у мяне сьсець; калі пагнаць іх адзін дзень, дык паздыхаюць усі статкі. 14 Няхай спадар мой пярэйдзе сьпераду слугі свайго, а я павяду памалу, подле ходу гэтае працы, каторая перад імною, і подле ходу дзяцей, пакуль прыду да спадара свайго да Сэіру". 15 I сказаў Ісаў: „Пакіну ж я з табою зь люду, што пры імне". I сказаў: „Нашто гэта? абы імне знайсьці ласку ў ваччу спадара майго". 16 I зьвярнуўся таго дня Ісаў дарогаю сваёй да Сэіру. 17 А Якаў крануўся да Сукоф і пабудаваў сабе дом, а статку свайму парабіў буды. Затым ён назваў імя месца Сукоф. 18 I прышоў Якаў у супакою да места Сыхем, каторае ў зямлі Канаанскай, як прышоў з Падан-Араму, і лёг табарам перад местам. 19 I купіў часьць поля ў сыноў Гаморавых, айца Сыхемавага, за сто кесытаў (манэтаў), на каторым пастанавіў будан свой. 20 I пастанавіў там аброчнік; і назваў яго: Магутны Бог Ізраеляў. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I вышаў Гамор, ацец Сыхемаў, да Якава памужаваць ізь ім. 7 I сынове Якававы прышлі з поля і, пачуўшы, зьнемарасьціліся мужы, і гневала іх вельмі, бо нягоднасьць зрабіў ён у Ізраелю, ляжаўшы з дачкою Якававай; а гэтак ня робіцца. 8 I гукаў Гамор ізь імі, кажучы: „Сыхем, сын мой, узгаліўся душою да дачкі вашае: дайце, калі ласка, яе яму за жонку. 9 Пабірайцеся з намі: дачкі вашыя аддавайце нам, а нашыя дачкі бярыце сабе. 10 I з намі жывіце; і зямля гэтая будзе перад вамі, жывіце й таргуйце ў ёй, і дзяржыце яе". 11 I сказаў Сыхем айцу ейнаму а братом ейным: „Калі б імне знайсьці ласку ў вачох вашых, і што скажаце імне, я дам. 12 Павялічча зь мяне вельмі вена а дары; і я дам, як вы скажаце імне: толькі аддайце імне дзеўку за жонку". 13 I адказалі сынове Якававы Сыхэму а Гамору, айцу ягонаму, зрадліва, і гукалі так, бо ён зганбіў Дыну, сястру іхную; 14 I сказалі ім: „Ня можам зрабіць гэтага, выдаць сястру нашу чалавеку, у каторага неабрэзанасьць, бо сорам гэта нам. 15 Толькі з тым мы згодзімся з вамі, калі вы будзеце, як мы, каб абрэзаўся ў вас кажны мужчына. 16 I будзем даваць дачкі нашыя вам, а дачкі вашыя браць сабе, і будзем жыць із вамі, і будзем адзін люд. 17 А калі не паслухаеце нас, дык мы возьмем дачку нашу і адыйдзем. 18 I зьлюб былі словы іхныя ў ваччу Гамора а ўваччу Сыхема, сына Гаморавага. 19 I не адвалакаў тый маладзён зрабіць гэта, бо ён жадаў дачкі Якававае. А яго паважалі над усіх у доме айца ягонага. 20 I прышоў Гамор а Сыхем, сын ягоны, да брамы места свайго, і гукалі жыхарам места свайго, кажучы: 21 „Гэтыя людзі - міравыя яны з намі; і няхай яны жывуць у зямлі й таргуюць у ёй; зямля ж вось даволі прасторвая перад імі. Дачкі іхныя возьмем сабе за жонкі, а нашыя дачкі дамо ім. 22 Толькі пры тым згаджаюцца гэтыя людзі жыць із намі, быць адным людам, каб у вас абрэзаны быў кажны мужчынскага стану, як яны абрэзаны. 23 Іхныя чароды, і іхная маемасьць, і ўся жывёла іхная, ці ня нашы яны? Адно згодзімся зь імі, і будуць жыць із намі". 24 I паслухалі Гамора а Сыхема, сына ягонага, усі выходзячыя з брамы места ягонага; і абрэзаны былі кажны мужчынскага стану, кажны выходзячы з брамы места ягонага. 25 I было на трэйці дзень, як яны былі хворыя, і ўзялі два сыны Якававы, Сымон а Леў, браты Дыніны, кажны свой меч, і напалі на места з пэўнасьцяй, і забілі кажнага мужчыну; 26 I Гамора а Сыхема, сына ягонага, забілі мячом, і ўзялі Дыну з дому Сыхемавага й вышлі. 27 Сынове Якававы прышлі да забітых і разглабалі места за тое, што паганбіў сястру іхнаю. 28 I драбны статак, і буйны статак іхныя, і што ў месьце, і што ў полю яны ўзялі. 29 I ўсе багацьце іхнае, і ўсе малыя дзеці іхныя, і жанкі іхныя ўзялі ў палон, і разглабалі ўсе, што было ў доме. 30 I сказаў Якаў да Сымона а да Лева: „Вы зьнемарасьцілі мяне, зрабіўшы мяне непахнючым жыхарам гэтае зямлі, Канаанянам а Ферэзэям; а ў мяне людзі нячысьленыя; і зьбяруцца на мяне, і паб'юць мяне, і буду зьнішчаны я й мой дом". 31 I яны сказалі: „А ціж як із блудніцаю можна рабіць ізь сястрою нашаю?" 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 I сказаў Якаў дому свайму і ўсім, што былі зь ім. „Аддальце багі чужыя, што сярод вас, і ачысьціцеся, і зьмяніце адзецьці вашыя; 3 I ўстаньма й ўзыйдзіма да Бэт-Элю, і зраблю я там аброчнік Магучаму, Каторы адказаў імне ў дзень гароты мае і быў з імною ў дарозе, каторай я йшоў". 4 I аддалі Якаву ўсі багі чужыя, каторыя былі ў руках іхных, і завушніцы, што былі ў вушох у іх; і схаваў іх Якаў пад дубам, каторы блізка Сыхему. 5 I выправіліся яны. I быў жах Божы па местах, што ў ваколіцах іхных, і ня гналіся яны за сынамі Якававымі. 6 I прышоў Якаў да Луз, што ў зямлі Канаанскай, ён Бэт-Эль, сам і ўвесь люд, што быў зь ім, 7 I збудаваў там аброчнік, і назваў гэтае месца Эль-Бэт-Эль; бо там зьявіўся яму Бог, як ён уцякаў ад віду брата свайго. 8 I памерла Дэвора, нянька Рэвечына, і пахавана ніжэй Бэт-Элю, пад дубам, і назваў імя ягонае: Дуб плачу. 9 I зьявіўся Бог Якаву ізноў па прыходзе яго з Падан-Араму, і дабраславіў яго. 10 I сказаў яму Бог: „Імя твае Якаў. Ня будзе звацца імя твае ўжо Якаў, але толькі Ізраель будзе імя твае". I назваў яго імя: Ізраель. 11 I сказаў яму Бог: „Я МАГУЧЫ Ўсемагучы; пладзіся а множся; народ а збор народаў будзе зь цябе, і каралёве з крыжа твайго выйдуць. 12 Зямлю, каторую я даў Абрагаму а Ісаку, Я дам табе, і насеньню твайму просьле цябе дам зямлю гэтую". 13 I ўзышоў ад яго Бог у месцу, на каторым гутарыў зь ім. 14 I пастанавіў Якаў помнік на месцу, на каторым гутарыў ізь ім, помнік каменны; і ўзьліў на яго ўзьліваньне, і ўзьліў на яго алівы. 15 I назваў Якаў імя месца, на каторым Бог гукаў ізь ім: Бэт-Эль. 16 I падарожжаваў з Бэт-Элю. I была яшчэ кіўра зямлі, каб прысьці да Ефрафы; і радзіла Рахіль, і труднілася ў раджэньню. 17 I было, як яна труднілася родзячы, і сказала ёй бабка: „Ня бойся, бо таксама й гэта табе сын". 18 I як выходзіла зь яе душа, бо яна памірала, то назвала яго імя: Бэн-Оні. Але ацец ягоны назваў яго: Венямін. 19 I памерла Рахіль, і пахавана ля дарогі да Ефрафы (гэта Бэтлеем). 20 I пастанавіў Якаў помнік над магілай ейнай. Гэта помнік магільны Рахілін датэтуль. 21 I падарожжаваў Ізраель, і пастанавіў будан свой далей за вежаю Эдэр. 22 I было, як прабываў Ізраель у зямлі тэй, і пайшоў Рувін, і ляжаў із Валаю, мамошкаю айца свайго. I пачуў Ізраель. I было сыноў у Якава двананцацёх. 23 Пяршак Якаваў Рувін а Сымон а Леў а Юда а Ісасхар а Завулон. 24 Сыны Рэхіліны: Язэп а Венямін. 25 I сыны Валіны, нявольніцы Рахілінае: Дан а Нефалім. 26 I сыны Зэлфіны, нявольніцы Лінае: Ґад а Ашэр. Гэта сынове Якававы, што радзіліся яму ў Падан-Араме. 27 I прышоў Якаў да Ісака, айца свайго, да Мамрэ, да Кіраф-Арбы, значыцца да Гэўрону, ідзе падарожжаваў Абрагам а Ісак. 28 I было дзён Ісаковых сто асьмідзясят год. 29 I сканаў Ісак, і памер, і быў прылучаны да народу свайго, стары а насычаны днямі; і пахавалі яго Ісаў а Якаў, сыны ягоныя. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I ўзяў Ісаў жонкі свае, і сыноў сваіх, і дачкі свае, і ўсі душы дамовы свае, і стада свае, і ўвесь статак свой, і ўсю маемасьць сваю, каторую ён прыдбаў у зямлі Канаанскай, і пайшоў да іншае зямлі ад віду Якава, брата свайго; 7 Бо была маемасьць іхная вялікая, каб яны маглі жыць разам, і не магла зямля падарожжаваньня іхнага насіць іх з прычыны стадаў іхных. 8 I асяліўся Ісаў на гары Сэір, Ісаў, ён жа Едом. 9 I во гэта роды Ісававы, айца Едумееў, на гары Сэір; 10 Во гэта ймёны сыноў Ісававых: Еліфаз, сын Ады, жонкі Ісававае; Рагуель, сын Васэмафы, жонкі Ісававае. 11 І былі сынове Еліфазавы: Феман, Омар, Цефо а Ґафам а Кеназ. 12 А Фамна была мамошка Еліфаза, сына Ісававага; і нарадзіла Еліфазу Амаліка. Гэта сынове Ады, жонкі Ісававае. 13 А во, гэта сыны Рагуелявы: Нагаф а Зэраг, Шамма а Міза. Гэта былі сынове Васэмафы, жонкі Ісававае. 14 I во гэтыя былі сыны Огалівамы, дачкі Аны, дачкі Цывеона, жонкі Ісававае: і яна нарадзіла Ісаву Евуша а Елома, а Кору. 15 Во гэта князі сыноў Ісававых. Сынове Еліфаза, першароднага Ісававага: князь Феман, князь Омар, князь Цефо, князь Кеназ, 16 Князь Кора, князь Ґафам, князь Амалік. Гэтыя князі Еліфазавы ў зямлі Едомовае; гэта сынове Адзіны. 17 I гэтыя сыны Рагуеля, сына Ісававага: князь Нагаф, князь Зэраг, князь Шамма, князь Міза. Гэтыя князі Рагуелявы ў зямлі Едомавае; гэтыя сынове Васэмафы, жонкі Ісававае. 18 I гэтыя сыны Огалівамы, жонкі Ісававае: князь Евуш, князь Елом, князь Кора. Гэтыя князі Огалівамы, дачкі Аны, жонкі Ісававае. 19 Гэтыя сынове Ісававы, і гэтыя князі іхныя. Гэта Едом. 20 Гэтыя сынове Сэіра Горэяніна, жыхары зямлі тае: Лотан а Шовал а Цывеон а Ана 21 А Дышон а Эцэр а Дышан. Гэтыя князі Горэйскія, сыноў Сэіравых, у зямлі Едома. 22 I былі сыны Лотановы: Горы а Геман; а сястра ў Лотана: Хімна. 23 I гэта сынове Шоваловы: Алван а Манагаф а Евал, Шэфо а Онам. 24 А гэтыя сыны Цывеонавы: Ая а Ана. Гэта Ана, каторы знайшоў цёплыя жаролы на пустыні, як пасьціў аслы Цывеона, айца свайго. 25 I гэтыя дзеці Аніны: Дышон а Оголівама, дачка Аніна. 26 I гэтыя сыны Дышонавы: Гемдан а Эшбан а Іфран а Херан. 27 Гэтыя сыны Эцэравы: Білган а Зааван а Акан. 28 Гэтыя сыны Дышановы: Уц а Аран. 29 Гэтыя князі Горэйскія: князь Лотан, князь Шовал, князь Цывеон, князь Ана, 30 Князь Дышон, кянзь Эцэр, князь Дышан. Во, гэта князі Горэйскія подле князстваў сваіх у зямлі Сэір. 31 I во каралёве, што каралявалі ў зямлі Едомавай, пярвей за караляваньне каралёў у сыноў Ізраелявых. 32 I караляваў у Едоме Бела, сын Веораў, а імя места ягонага Дынгава. 33 I памер Бела, і караляваў замест яго Ёваў, сын Зэрагаў, з Восоры. 34 I памер Ёваў, і караляваў замест яго Гушам, ізь зямлі Феманскае. 35 памер Гушам, і караляваў замест яго Гадад, сын Бедадаў, каторы паразіў Мідзянян на полю Моаўскім; а імя места ягонага Авіф. 36 I памер Гадад, і караляваў замест яго Самла з Масрэкі. 37 I памер Самла, і караляваў замест яго Саўла з Рэговофа, ля ракі. 38 I памер Саўла, і караляваў замест яго Баал-Ганан, сын Ахбораў. 39 I памер Баал-Ганан, сын Ахбораў, і караляваў замест яго Гадар; а імя места ягонага Пагу; імя жонкі ягонае Мегетавель, дачка Матрэды, дачкд Мезагавае. 40 I гэтыя ймёны князёў Ісававых, подле радзімаў іхных, подле месцаў іхных, у імёнах іхных: князь Фімна, князь Алва, князь Етэф, 41 Князь Оголівама, князь Эла, князь Пінон, 42 князь Кеназ, князь Феман, Міўцар, 43 Князь Магдыель, князь Ірам. Гэтыя князі Едомскія, подле слялібаў іхных, у зямлі дзяржаньня іхнага, Ён Ісаў, ацец Едомічаў. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 Язэп, будучы семнанцацёх год, пасьціў статак із братамі сваімі, (а быў хлапцом), із сынамі Валінымі і із сынамі Зэлфінымі, жонак айца свайго. I прыносіў Язэп іхныя словы ліхія да айца іхнага. 3 I Ізраель любіў Язэпа болей за ўсіх сыноў сваіх, бо ён быў сын старасьці ягонае; і справіў яму хітон калярысты. 4 I абачылі браты ягоныя, што яго любе ацец іхны болей за ўсіх братоў, і зьненавідзілі яго, і не маглі гукаць ізь ім супакойна. 5 I сьніў Язэп сон, і расказаў братом сваім: і яны болей яшчэ зьненавідзілі яго. 6 Ён сказаў ім: „Паслухайце, калі ласка, сон гэты, каторы я сьніў: 7 I вось, мы вяжам снапы сярод поля; і вось, устаў мой сноп, і так стаяў; і вось, абступілі яго вашы снапы і пакланіліся майму снапу". 8 I сказалі яму браты ягоныя: „Нягож ты будзеш запраўды караляваць над намі? нягож запраўды будзеш радзіць нас?" I болей яшчэ зьненавідзілі яго за сны ягоныя і за словы ягоныя. 9 I сьніў ён яшчэ другі сон, і расказаў яго братом сваім, і сказаў: „Вось, я сьніў сон яшчэ: і вось, сонца, і месяц, і адзінанцаць гвездаў кланяюцца імне". 10 I ён расказаў айцу свайму і братом сваім; і павайцяў яго ацец ягоны, і сказаў яму: „Што гэта за сон, каторы ты сьніў? нягож запраўды прыду я, і маці твая, і браты твае пакланіцца табе да зямлі?" 11 I завідавалі яму браты ягоныя, а ацец ягоны хаваў гэтае слова. 12 I пайшлі браты ягоныя пасьціць статак айца свайго ў Сыхеме. 13 I сказаў Ізраель Язэпу: „Ці браты твае ня пасьвяць у Сыхеме? Пайдзі; я пашлю цябе да іх". Ён сказаў яму: „Во я!" 14 I сказаў яму: „Пайдзі ж, паглянь, ці ў супакою браты твае і ці ў супакою статак, і зьвярні імне словы". I паслаў яго з даліны Гэўронскае; і ён прышоў да Сыхему. 15 I знайшоў яго чалавек, і во, ён блудзе ў полю, і папытаўся ў яго тый чалавек, кажучы: „Чаго шукаеш?" 16 Ён сказаў: „Братоў сваіх я шукаю; скажы ж імне, ідзе яны пасьвяць?" 17 I сказаў тый чалавек: „Яны перагналіся адгэтуль; бо я чуў, як яны казалі: ,Пайдзіма да Дофану!'" I пайшоў Язэп за братамі сваімі, і знайшоў іх у Дофане. 18 I абачылі яны яго здалеку, і ўперад чымся ён дабліжыўся да іх, змаўляліся яго забіць. 19 I сказалі брат брату: „Во, гэты сьненьнік прышоў. 20 I цяпер пайдзіма й забіма яго, і кіньма яго ў вадну зь ямаў, і скажам: ,3лы зьвер ізьеў яго'; і пабачым, што будзе зь ягоных сноў". 21 I пачуў Рувін, і выбавіў яго з рук іхных, і сказаў: „Не забіма душы". 22 I сказаў ім Рувін: „Не разьлівайце крыві, кіньце яго ў гэту яму, каторая на пустыні, а рукі ня выцягніце на яго", каб выбавіць яго ад рукі іхнае, каб зьвярнуць яго айцу ягонаму. 23 I было, як Язэп прышоў да братоў сваіх, і зьдзелі яны зь Язэпа хітон ягоны, хітон калярысты, каторы на ім; 24 I ўзялі яго, і кінулі яго ў яму; яма ж пустая, няма ў ёй вады. 25 I селі яны есьці хлеб, і ўзьнялі вочы свае, і абачылі, і во, караван Ізмайлаўцаў прышоў з Ґілеаду, і вярблюды іхныя нясуць пернасьці, бальсам а міру: ідуць зьвезьці гэта да Ягіпгу. 26 I сказаў Юда братом сваім: „Якая карысьць, што мы заб'ем брата нашага і схаваем кроў ягоную? 27 Пайдзіма й прадайма яго Ізмайлаўцам, а рукі нашы няхай ня будуць на ім; бо брат наш, цела наша". I паслухалі яго браты ягоныя. 28 I прайшлі Мідзяняне, купцы, і выцягнулі Язэпа зь ямы, і прадалі Язэпа Ізмайлаўцам за дваццаць срэбнікаў; а яны прывялі Язэпа да Ягіпту. 29 I зьвярнуўся Рувін да ямы, і вось, няма Язэпа ў яме. I разарваў адзецьце свае, 30 I зьвярнуўся да братоў сваіх, і сказаў: „Дзяцяці няма, а я куды, куды я пайду?" 31 I ўзялі хітон Язэпаў, і зарэзалі казянё, і занурылі хітон у кроў; 32 I паслалі хітон калярысты, і прынесьлі айцу свайму, і сказалі: „Гэта мы знайшлі: пазнай жа, адзецьце сына твайго гэта, ці не?" 33 I ён пазяаў яго, і сказаў: „Хітон сына майго; злы зьвер ізьеў яго; разарваны, разарваны Язэп". 34 I разарваў Якаў адзецьце свае, і меў жалобу па сыну сваім шмат дзён. 35 I ўсталі ўсі сынове ягоныя і ўсі дачкі ягоныя, каб пацешыць яго, але ён адмаўляўся пацешыцца, і сказаў: „Бо зыйду да сына свайго із смуткам да шэолю" I плакаў па ім ацец ягоны. 36 I Мэдзяняне прадалі яго ў Ягіпце Потыфару, легчанцу Фараонаваму, начэльніку старожы. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 I ўзяў Юда жонку Іру, першаку свайму; імя ейнае Тамара. 7 I быў Ір, пяршак Юдаў, ліхі ў ваччу СПАДАРОВЫМ, і забіў яго СПАДАР. 8 I сказаў Юда Онану: „Увыйдзі да жонкі брата свайго, жаніся зь ёй, як дзевер, і вытвары насеньне брату свайму". 9 I ведаў Онан, што не яму будзе насеньне; і было, як уходзіў да жонкі брата свайго, нішчыў на зямлі, каб ня даць насеньня брату свайму. 10 I было нягодна ў ваччу СПАДАРОВЫМ тое, што ён рабіў; I Ён забіў таксама яго. 11 I сказаў Юда Тамары, нявестцы сваёй: „Сядзі ўдавою ў доме айца свайго, пакуль вырасьце Шэла, сын мой". Бо ён сяазаў: „Каб не памер таксама ён, як браты ягоныя". I пайшла Тамара, і жыла ў доме айца свайго. 12 I за шмат дзён памерла дачка Шуіна, жонка Юдава. I пацешыўся Юда, і ўзышоў да Фімны, да стрыгучых статак, сам а Гіра, прыяцель ягоны, Одаламец. 13 І наказалі Тамары, кажучы: „Вось, сьвёкар твой узыходзе да Фімны, стрыгчы статак свой". 14 I яна ськінула ізь сябе ўдовінае адзецьце, і накрылася пакрыцьцям, і, захінуўшыся, села ля ўходу да Енаіму, каторы на дарозе да Фімны, бо бачыла, што Шэла вырас, і яна ня дана яму за жонку. 15 I абачыў яе Юда, і падумаў, што яна блудніца, бо яна накрыла від свой. 16 Ён павярнуўся да яе на дарогу й сказаў: „Ну, калі ласка, увыйду да цябе". Бо ён ня ведаў, што яна невестка ягоная. I сказала: „Што ты дасі імне, калі ўвыйдзеш да мяне?" 17 I ён сказаў: „Я прышлю табе казянё із стады". Яна сказала: „Калі дасі імне заклад, пакуль прышлеш". 18 I ён сказаў: „Які ж заклад, што я маю даць табе?" I сказала: „Пячатку сваю, і папяразку сваю, і палку сваю, каторая ў руццэ ў цябе". I даў ёй, і ўвыйшоў да яе; і яна зачала яму. 19 І, устаўшы, пайшла, і зьняла пакрыцьце ізь сябе, і адзелася ў вадзецьце ўдаўства свайго. 20 I паслаў Юда казянё прыяцелям сваім Одоламцам, каб узяць заклад з рукі жонкі; але ён не знайшоў яе. 21 I папытаўся ў людзёў ейнага месца, кажучы: „Ідзе блудніца, каторая была ў Енаім ля дарогі?" I яны сказалі: „Тут ня было блудніцы". 22 I зьвярнуўся ён да Юды, і сказаў: „Я не знайшоў яе; і таксама людзі таго месца сказалі: ,Тут ня было блудніцы'". 23 I сказаў Юда: „Няхай яна возьме сабе, каб толькі ня было на сорам; вось, я паслаў казянё гэна, але ты не знайшоў яе". 24 Мінула каля трох месяцаў, і сказалі Юдзе, кажучы: „Зрабіла бязулства Тамара, нявестка твая, і нат яна цяжарная ад бязулства". I сказаў Юда: „Вывядзіце яе, і няхай спаляць". 25 Яе павялі, а яна паслала сьвёкру свайму, кажучы: „Ад чалавека, чые гэта, рэчы, я цяжарная". I сказала: „Пазнавай жа, чыя гэта пячатка, і папяразкі, і палка гэта", 26 I пазнаў Юда, і сказаў: „Яна справядліўшая за мяне, бо за тое, што я ня даў яе Шэлу, сыну сваяму". I болей не пазнаваў яе. 27 I было, як яна радзіла, і во, блізьняты ў жываце ейным. 28 I было пры раджэньню, высунуў ручку; і ўзяла бабка і прывязала на ручку яму чырвоную нітку, кажучы: „Гэты вышаў першы". 29 I было, як ён зьвярнуў руку, і во, вышаў брат ягоны. I яна сказала: „Як ты моцна прарваўся". I назвала імя ягонае Фарэс. 30 Потым вышаў брат ягоны, што на руццэ ягонай чырвоная нітка. I назвала імя ягонае: Зара. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 7 I было просьле гэтых стацьцяў: і ўзьняла жонка гаспадара ягонага вочы свае на Язэпа, і сказала: „Ляж із імною". 8 Але ён адмовіўся, і сказаў жонцы гаспадара свайго: „Вось, гаспадар мой ня рупіцца пры імне празь нішто ў дамове, і ўсе, што мае, аддаў на маю руку. 9 Няма вялікшага за мяне ў дамове гэтай; і ён не задзяржаў ад мяне нічога, апрача толькі цябе, бо ты жонка ягоная; дык як жа я зраблю нягоднасьць вялікую гэтую і ізграшу перад Богам". 10 I было, як яна гукала Язэпу што дня, а ён ня слухаў яе легчы каля яе, быць ізь ёю, 11 I сталася аднаго дня: і ён увыйшоў у дом рабіць сваю работу, а нікога з хатніх ня было там у доме; 12 I яна схапіла яго за адзежу ягоную, кажучы: „Лажыся з імною". Але ён пакінуў адзежу сваю ў руццэ ейнай, і ўцёк, і вышаў вонкі. 13 I было, як абачыла яна, што ён пакінуў адзежу сваю ў руццэ ейнай і выбег вонкі, 14 I гукнула хатніх сваіх, і сказала ім, кажучы: „Гляньце, ён прывёў да нас Гэбрэя зьдзекавацца з нас. Ён прышоў да мяне, легчы з імною, але я закрычэла голасам вялікім; 15 I сталася, як ён пачуў, што я ўзьняла голас і закрычэла, дык пакінуў адзежу сваю каля мяне, і ўцёк, і вышаў вонкі". 16 I палажыла адзежу ягоную каля сябе да прыходу гаспадара ягонага да дому свайго. 17 I пераказала яму гэткімі словамі, кажучы: „Прышоў да мяне гэны нявольнік, гэны Гэбрэй, каторага ты прывёў да нас, пазьдзекавацца зь мяне. 18 I сталася, як я ўзьняла голас а закрычэла, дык ён пакінуў адзежу сваю каля мяне і ўцёк вонкі". 19 I сталася, як пачуў гаспадар ягоны словы жонкі свае, каторыя яна паведала яму, кажучы: „Гэткую прыгоду ўчыніў імне нявольнік твой!" дык узгарэўся гнеў ягоны; 20 I ўзяў гаспадар Язэпаў яго, і аддаў яго да вязьніцы, месца, ідзе адбывалі кару вязьні каралеўскія. І быў ён там у вязьніцы. 21 I быў СПАДАР ізь Язэпам, і нахінуўся да яго міласердзям, і даў ласку яму ў ваччу начэльніка вязьніцы. 22 I аддаў начэльнік вязьніцы ў руку Язэпу ўсіх вязьняў, што былі ў вязьніцы, і ўсім, што яны там рабілі, ён загадаваў. 23 Не наглядаў начэльнік вязьніцы над нічым у руках ягоных; бо СПАДАР быў ізь ім, і што ён рабіў, СПАДАР даваў сьпех. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I сьнілі яны абодва, кажны свой сон, аднае ночы, кажны подле зьясьненьня сну ягонага, чашнік а пякар, каторы ў караля ягіпецкага, каторыя былі вязьні ў доме вязьнічным. 6 I прышоў да іх Язэп нараніцы, абачыў іх, і во, яны смутныя. 7 I папытаўся ён у легчанцоў фараонавых, што былі пад старожаю зь ім у доме спадара ягонага, кажучы: „Чаму ў вас сядні благія віды?" 8 I сказалі яны яму: „Сонмы сьнілі, а зьясьніць няма каму". I сказаў ім Язэп: „Ці ня ў Бога зьясьненьне? паведайце імне". 9 I паведаў князь чашнікаў сон свой Язэпу, і сказаў яму: „У маім сьне, і вось, вінное сьцябло перад імною. 10 I на сьцябле тры галузы. Яно быццам разьвівалася, расквіло яно, насьпелі гранкі ягадаў. 11 I чара фараонава ў руццэ ў мяне. Я ўзяў ягадаў, выціснуў іх у чару фараонаву, і падаў чару ў руку Фараону". 12 I сказаў яму Язэп: „Во, зьясьненьне яго: тры галузы тры дні яны. 13 За тры дні падыйме Фараон галаву тваю, і зьверне цябе на месца твае, і ты падасі Фараону ў руку ягоную, як зараджана ўперад, як ты быў чашнікам ягоным. 14 I калі б ты ўспомнеў мяне, як будзеш мецца добра; і зрабі ж імне ласку, учыні менку празь мяне Фараону, і вывядзі мяне з гэтага дому; 15 Бо я крадзьма ўкрадзены ізь зямлі Гэбрэяў, дый таксама тут нічога не зрабіў, за што б пасадзіць мяне ў вязьніцу". 16 I пабачыў князь пекароў, што добра зьясьніў, і сказаў Язэпу: „Я таксама сьніў, і во, тры сутнікі плеценыя на галаве ў мяне. 17 I ў сутніку верхнім із усялякае ежы Фараонавае ўменьня пякарскага; і птуства ела іх із сутніка на галаве маёй". 18 I адказаў Язэп, і сказаў: „Во зьясьненьне яго: тры сутнікі - гэта тры дні; 19 I за тры дні падыйме Фараон галаву зь цябе, і засіле цябе на дзерве; і паесьць птуства цела твае зь цябе". 20 I было на трэйці дзень, дзень нараджэньня Фараона: і справіў ён чэсьць усім слугам сваім, і падняў галаву князя чашнікаў і галаву князя пекароў, сярод слугаў сваіх; 21 I зьвярнуў князя чашнікаў на ягонае месца чашніка, і ён падаў чару ў руку Фараону. 22 А князя пекароў засіліў, як зьясьніў ім Язэп. 23 I ня ўспомнеў князь чашнікаў Язэпа, забыўся яго. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I заснуў, і сьніў ён другі раз: і во, сем каласоў выплылі на сьцябле адным, таўстых і харошых. 6 I во, сем каласоў ценкіх і высушаных усходнім ветрам растуць просьле іх. 7 I глынулі каласы ценкія сем каласоў таўстых а поўных. I прачхнуўся Фараон, і вось сон. 8 I было нараніцы, і стрывожаны быў дух ягоны, і паслаў, і гукнуў усіх чарадзеяў Ягіпту і ўсіх мудрыцоў сваіх, і паведаў Фараонім сон свой; але ня было, хто б зьясьніў іх Фараону. 9 I гукаў князь чашнікаў Фараону, кажучы: „Грахі свае ўспамінаю я сядні. 10 Фараон загневаўся на слугаў сваіх і аддаў мяне пад нагляд да дому начэльніка старожы, мяне а князя пекароў. 11 I мы сьнілі сон аднае ночы, я й ён, подле значаньня свайго сну сьнілі мы. 12 I там быў з намі дзяцюк Гэбрэй, нявольнік начэльніка старожы. I паведалі мы яму, і ён зьясьніў нам сны нашыя, кажнаму подле сьненьня ягонага зьясьніў. 13 I было: як ён зьясьніў нам, так і сталася: мяне зьвярнулі на становішча мае, а таго засілілі". 14 I паслаў Фараон, гукнуў Язэпа; і пасьпешна вывялі яго з уземля. I ён пагаліўся, і зьмяніў адзецьце свае, і прышоў да Фараона. 15 I сказаў Фараон Язэпу: „Я сьніў сон, і няма нікога, хто б зьясьніў яго; а я чуў празь цябе кажучых, што ты, чуючы сон, зьясьніш яго". 16 I адказаў Язэп Фараону, кажучы: „Гэта не ад мяне Бог - можа адказаць супакоям Фараону". 17 I сказаў Фараон Язэпу: „У маім сьне: вось, стаю я на беразе ручая. 18 I во, з ручая паднялося сем кароваў сытых целам і пазорных выглядам, і пасьціліся яны на сітнікавай траве. 19 I вось, сем кароваў накшых выходзяць просьле іх, бедныя, вельмі брыдкія выглядам і худыя целам, я ня бачыў падобных, што да брыдчыні, у вусёй зямлі Ягіпецкай. 20 I зьелі каровы худыя й брыдкія сем кароваў ранейшых сытых. 21 I ўвыйшлі ў чэравы іхныя, але ня цямка было, ці яны ўвыйшлі ў нутры іхныя. I іх выгляд брыдкі, як і спачатку. I я прачхнуўся. 22 I я сьніў: і во, сем каласоў выплываюць на адным сьцябле, поўных і харошых. 23 I во, сем каласоў схудалых, ценкіх а высушаных усходнім ветрам растуць просьле іх. 24 I глынулі каласы ценкія сем каласоў добрых. Я расказаў гэта чарадзеям, але ніхто не расказаў імне значаньня". 25 I сказаў Язэп Фараону: „Сон Фараонаў адзін ён: што Бог чыне, тое ён наказаў Фараону. 26 Сем кароваў добрых - сем год яны; і сем тых каласоў добрых - сем год яны: сон адзін гэта. 27 I сем кароваў худых і брыдкіх, што вышлі просьле іх сем год яны; і сем каласоў пустых і высушаных усходнім ветрам - будуць сем год галадові. 28 Гэта тое слова, што я казаў Фараону: і што Бог учыне, тое Ён паказаў Фарону. 29 Вось, сем год настаець вялікае сыціні ў вусёй зямлі Ягіпецкай. 30 I настануць просьле іх сем год галадові; і забудзецца ўвесь тый дабрабыт у зямлі Ягіпецкай, і прывядзець галадоў да канца гэты край. 31 I ня будзе пазнаваны дабрабыт у зямлі з прычыны галадові тае, каторая будзе просьле яго, бо яна будзе вельмі вялікая. 32 А што паўтарыўся тый сон Фараону двойчы, знача, што запраўды гэта слова ад Бога і што сьпяшаецца Бог споўніць Яго. 33 I цяпер няхай выглядзе Фараон мужа кемнага а мудрага, і няхай пастанове яго над зямлёю Ягіпецкай. 34 Няхай гэта ўчыне Фараон, і прызнача ўраднікаў па зямлі, і зьбірае часьць пятую ізь зямлі Ягіпецкае за сем год дабрабыту. 35 I зьбяруць усякую еміну гэтых настаючых добрых год, і няхай назьбіраюць збожжа пад руку Фараонаву на емя ў местах, і няхай хаваюць. 36 I будзе гэта еміна на запас зямлі на сем год галадові. 37 I падабалася гэтае слова ў ваччу Фараона і ў вачох усіх слуг ягоных. 38 I сказаў Фараон слугам сваім: „Ці знойдзецца такі, як гэты, чалавек, што Дух Божы ёсьць у ім?" 39 I сказаў Фараон Язэпу: „Просьле тога, што Бог паведаміў табе ўсе гэта, дык няма нікога такога кемнага а мудрага, як ты. 40 Ты будзеш над дамоваю маёю, і подле слова твайго ўзброіцца ўвесь народ мой; адно пасадам я буду вялікшым за цябе". 41 I сказаў Фараон Язэпу: „Гля, прызначыў я цябе над усёю эямлёю Ягіпецкаю". 42 I зьняў Фараон пярсьцёнак свой з рукі свае, і даў яго на руку Язэпу; і ўбраў яго ў вадзежу зь цянюсенькага палатна, і ўзлажыў ланцуг залаты на шыю ягоную; 43 I загадаў яго павезьці на другіх цялежках сваіх, і прагаласілі перад ім: „Кланяйцеся!" I прызначыў яго над усёй зямлёю Ягіпецкай. 44 I сказаў Фараон Язэпу: „Я Фараон, і безь цябе ніхто не падыймё рукі свае і нагі свае ў вусёй зямлі Ягіпецкай. 45 I назваў Фараон імя Язэпава: Цафнаф Панеах; і даў яму Асэнеф, дачку Поты-Фераву, сьвятара Она, за жонку. I вышаў Язэп на зямлю Ягіпецкую. 46 Язэпу было трыццаць год, як ён стаў перад відам Фараонавым, караля Ягіпецкага. I вышаў Язэп ад віду Фараонавага, і прайшоў па ўсёй зямлі Ягіпецкай. 47 I выдала зямля ў сямёх гадох дабрабыту ізь зярняці кучамі. 48 I зьбер ён усякую еміну сямёх год, каторыя былі ў зямлі Ягіпецкай, і разьмясьціў гэта емя па местах; еміну палёў кажнага места, аколіцы ягонае ён памясьціў у сярэдзіне яго. 49 I пазьбіраў Язэп збожжа, як пяску на тым мору, шмат вельмі, ажно перасталі лічыць, бо ня стала лікаў. 50 I ў Язэпа нарадзілася двух сыноў перш, чымся прышлі гады галадові, каторыя нарадзіла яму Асэнеф, дачка Поты-Ферава, сьвятара Она. 51 I назваў Язэп імя першака: Манас, Бо „Бог даў імне забыцца ўсю гароту маю і ўсю дамову айца майго". 52 Імя другога назваў: Яхрэм, „Бо распладзіў мяне Бог у зямлі гароты мае". 53 I мінулі сем год дабрабыту, каторы быў у зямлі Ягіпецкай; 54 I пачалі сем год галадові прыходзіць, як сказаў Язэп. I была галадоў па ўсіх землях, але ў вусёй зямлі Ягіпецкай быў хлеб. 55 I як галадавала ўся зямля Ягіпецкая, і крычэў народ да Фараона хлеба, і сказаў Фараон усім Ягіпцянам: „Пайдзіце да Язэпа і рабіце, што ён вам скажа". 56 I была галадоў па ўсёй зямлі: і адчыніў Язэп усе, што было ў іх, і прадаваў Ягіпцянам. I галадоў павялічылася ў зямлі Ягіпецкай. 57 I ўся зямля прыходзіла да Ягіпту купляць у Язэпа, бо павялічылася галадоў па ўсёй зямлі. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 5 I прышлі сынове Ізраелявы купляць збожжа, сярод іншых прыбылых; бо была галадоў у зямлі Канаанскай. 6 А Язэп быў найвышшы валадар тае зямлі. Ён прадаваў збожжа ўсяму люду зямлі. I прышлі браты Язэпавы, і білі яму чалом да зямлі. 7 I абачыў Язэп братоў сваіх, і пазнаў іх; і прыдаўся чужым ім, і гукаў зь імі стродка, і сказаў ім: „Скуль вы прышлі?" I яны сказалі: „Ізь зямлі Канаанскае купіць збожжа". 8 I пазнаў Язэп братоў сваіх, але яны не пазналі яго. 9 I ўспомнеў Язэп сны, што ён сьніў празь іх; і сказаў ім: „Узьведнікі вы, абачыць голасьць зямлі прышлі вы". 10 I сказалі яны яму: „Не, спадару наш; і твае слугі прышлі купіць еміны. 11 Усі мы сынове аднаго чалавека; пасьцівыя мы. Ня бывалі слугі твае ўзьведнікамі". 12 Ён сказаў ім: „Не, толькі голасьць зямлі прышлі вы выглядзець". 13 Яны сказалі: „Двананцацёх слугаў тваіх братоў; мы сынове аднаго чалавека ў зямлі Канаанскай, і вось, малы сядні з айцом нашым, а аднаго няма". 14 I сказау ім Язэп: „Гэта самае я й казаў вам, сказаўшы: ,Узьведнікі вы'. 15 Гэтым будзеце выпрабаваны: жыў Фараон! вы ня выйдзеце адгэтуль, калі ня прыйдзе сюды малы брат ваш. 16 Пашліце аднаго з вас, і няхай возьме ён брата вашага; а вы будзеце ўвязьнены. I выпрабуюцца словы вашыя, ці праўда ваша; і калі не, жыў Фараон! узьведнікі вы". 17 I забраў іх пад нагляд на тры дні. 18 I сказаў ім Язэп на трэйці дзень: „Гэта зрабіце, і застаніцеся жывы; Бога я баюся. 19 Калі пасьцівыя вы, няхай адзін із вашых братоў застанецца ўвязьнены ў доме нагляду вашага, а вы йдзіце й адвязіце збожжа дзеля аддаленьня голаду дамоў вашых. 20 I брата вашага малога прывядзіце да мяне, і спраўдзяцца словы вашыя, і не памрыце". I зрабілі яны так. 21 I казалі яны кажны брату свайму: „Запраўды мы вінны ўзглядам брата нашага, што мы бачылі бедаваньне душы ягонае, як ён маліў нас, але не паслухалі, і за тое й прышла на нас бяда гэта". 22 I адказаў Рувін ім, кажучы: „Ці не казаў я вам, кажучы: ,Не грашыце супроці дзецяняці', і не паслухалі вы; і во, кроў ягоная спаганяецца". 23 А яны ня ведалі, што Язэп цяме, бо памеж іх быў перакладнік. 24 I адвярнуўся ад іх, і плакаў. I зьвярнуўся да іх, і гукаў ізь імі, і ўзяў зь іх Сымона, зьвязаў яго перад ачыма іхнымі. 25 I загадаў Язэп, і напоўнілі судзіны іхныя збожжам, і зьвярнуць срэбра іхнае кажнаму ў мех ягоны, і даць ім еміны на дарогу. I зрабілі ім гэтак. 26 Яны паднялі збожжа свае на аслы свае і пайшлі стуль. 27 I разьвязаў адзін мех свой, каб даць аслу свайму на папасе; і абачыў срэбра свае, і вось, яно ў вадтуліне мяха ягонага. 28 I сказаў братом сваім: „Срэбла імне зьвярнулі; і яно ў мяху ў мяне". I затрывожылася сэрца іхнае, і яны задрыжэлі, адзін перад адным, кажучы: Што гэта Бог учыніў нам?" 29 I прышлі яны да Якава, айца свайго, да зямлі Канаанскае, і паведалі яму ўсе, што прыгадзілася зь імі, кажучы: 30 „Гукаў тый чалавек, спадар зямлі тае, з намі стродка і меў нас за ўзьведнікаў у тэй зямлі. 31 I сказалі мы яму: „Пасьцівыя мы, мы ня бывалі ўзьведнікамі; 32 Нас двананцацёх братоў, сыноў у вайца нашага; аднаго няма, а малы сядні з айцом нашым у зямлі Канаанскай". 33 I сказаў тый чалавек, спадар зямлі тае: „З гэтага я пазнаю, ці пасьцівыя вы: застаўце ў мяне аднаго брата з вас, а вы збожжа дзеля аддаленьня голаду дамоў вашых вазьміце й пайдзіце; 34 I прывядзіце да мяне малога брата вашага; і даведаюся, што вы ня ўзьведнікі, але пасьцівыя вы, аддам вам брата вашага, і вы зможаце таргаваць у гэтай зямлі". 35 I было: як яны паражнілі мяхі свае, і во, у кажнага зьвязак срэбла ягонага ў мяху ягоным. I бачылі яны зьвязкі срэбла свайго, яны і ацец іхны, і баяліся. 36 I сказаў ім Якаў, айцец іхны: „Вы спабылі мяне дзяцей: Язэпа няма; і Сымона няма; Веняміна ўзяць хочаце, - усе гэта на мяне!" 37 I сказаў Рубін айцу свайму: „Забі двух маіх сыноў, калі я не прывяду яго да цябе; аддай яго на маю руку, і я зьвярну яго табе". 38 А ён сказаў: „Ня зыйдзе сын мой з вамі; бо брат ягоны памер, і ён адзінотным застаўся! Калі здарыцца зь ім няшчасьце ў дарозе, у каторую вы пойдзеце, дык зьвядзіце вы сівізну маю із смуткам да шэолю". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 16 I абачыў Язэп ізь імі Веняміна, і сказаў дамаверу свайму: „Увядзі гэтых людзёў у дом, і зарэж, што можна зарэзаць, і прыгатуй, бо з імною будуць палуднаваць гэтыя людзі". 17 I зрабіў тый чалавек так, як сказаў Язэп, і ўвёў тый чалавек людзёў гэтых у дом Язэпаў. 18 I баяліся людзі гэтыя, што прывялі іх да дому Язэпавага, і сказалі: „Гэта з прычыны срэбла, зьверненага ўперад у мяхі нашыя, прывялі нас, каб накінуцца на нас, і напасьці на нас, і ўзяць нас у няволю, і аслы нашыя". 19 I дабліжыліся яны да дамавера Язэпавага, і гукалі яму ля ўходу ў дом; 20 I сказалі: „О спадару наш, зыходзячы зышлі мы спачатку купляць еміны; 21 I было, як мы прышлі на папас, і разьвязалі мяхі свае - і во, срэбла кажнага ў вадтуліне мяха ягонага, срэбла нашае подле вагі свае, і мы зварачаем яго сваімі рукамі. 22 I срэбла другое мы зьнесьлі ў руках сваіх купіць еміны. Мы ня ведаем, хто паклаў срэбла нашае ў мяхі нашыя". 23 Ён сказаў: „Супакой вам! ня бойцеся! Бог ваш і Бог айца вашага даў вам скарб у мяхох вашых. Вашае срэбла прышло да мяне". I вывеў да іх Сымона. 24 I ўвёў чалавек тый людзёў гэтых у дом Язэпаў, і даў вады, і яны ўмылі ногі свае; і даў пошару аслом іхным. 25 I яны прыгатавалі дар да прыходу Язэпа ў палудзень, бо чулі, што там будуць палуднаваць. 26 I прышоў Язэп двору; і яны прынесьлі яму да дому дар, каторы ў руках іхных, і білі яму чалом да зямлі. 27 Ён папытаўся ў іх праз дабрабыт і сказаў: „Ці добра маецца ваш ацец стары, праз каторага вы гукалі? Ці жывець яшчэ ён?" 28 I сказалі яны: „Добра слузе твайму, айцу нашаму, яшчэ жывець". I сьхінуліся, і пакланіліся. 29 I ўзьняў вочы свае, і абачыў Веняміна, брата свайго, сына маці свае, і сказаў: „Ці гэта брат ваш малы, праз каторага вы казалі імне?" I сказаў: „Бог хай зьмілуецца над табою, сыну мой". 30 I пабарзьдзіў Язэп, бо ўзгарэліся яго пачуцьці да ягонага брата, і ён шукаў плакаць; і ўвыйшоў ён у пакой, і плакаў там. 31 I ўмыў від свой, і вышаў, і ўзьдзержаваўся, і сказаў: „Пастанавіце хлеб". 32 I пастанавілі яму асобна, і ім асобна, і Ягіпцянам, што елі зь ім, асобна, бо Ягіпцяне ня могуць есьці з Гэбрэямі хлеба, бо гэта агідна Ягіпцянам. 33 I селі яны перад ім, перша родны подле першароднасьці свае, а малады подле маладосьці свае, і дзівіліся людзі адзін перад адным. 34 I падавалі дзелі ад яго ім. I памнажыў дзель Веняміну супроці дзеляў кажнага зь іх пяць разоў. I пілі, і ўпіліся зь ім. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 6 Ён дагнаў іх і гукаў ім гэтыя словы. 7 Яны сказалі: „Чаму спадар наш кажа такія словы? Крый Божа, каб слугі твае ўчынілі гэткі ўчынак. 8 Вось, срэбла, што мы знайшлі ў вадтуліне мяхоў сваіх, мы назад прынесьлі табе ізь зямлі Канаанскае: як жа мелі б красьці з дому спадара твайго срэбла альбо золата? 9 У каго із слугаў тваіх знойдзецца гэта, тый хай памрэць, і мы таксама будзем слугамі спадару нашаму". 10 Ён сказаў: „Дык цяпер подле словаў вашых няхай будзе гэтак: у каго знойдзецца яна, тый будзе імне слугою, а вы будзеце ня вінныя". 11 Яны пабарзьдзілі, спусьцілі кажны мех свой на зямлю, і разьвязалі кажны свой мех. 12 Ён трос, пачаў зь вялікага і скончыў малым; і знайшоў чару ў мяху Веняміновым. 13 I разарвалі яны адзецьці свае, і налажылі кажны на асла свайго, і зьвярнуліся да места. 14 I прышлі Юда а браты ягоныя да дому Язэпавага, - ён яшчэ быў там, - і білі чалом яму. 15 I сказаў ім Язэп: „Што за ўчынак гэта вы ўчынілі? Ціж вы ня ведалі, што, варожачы, вываража такі чалавек, як я?" 16 I сказаў Юда: „Што нам сказаць спадару нашаму? што гукаць і чым правіцца? Бог знайшоў бяспраўе слугаў тваіх; вось, мы слугі спадару нашаму, і мы, і тый, у чыіх руках знайшлася чара". 17 I сказаў: „Крый Божа, каб я ўчыніў гэта; тый чалавек, у чыіх руках знайшлася чара, ён будзе ім не слугою, а вы ўзыходзьце ў супакою да айца свайго". 18 I дабліжыўся Юда да яго, і сказаў: „О спадару мой, няхай скажа, калі ласка, слуга твой слова ў вушы спадара свайго, і не загневайся на слугу свайго, бо як сам Фараон, так і ты. 19 Спадар мой пытаўся ў слугаў сваіх, кажучы: ,Ці ёсьць у вас ацец альбо брат?' 20 Мы сказалі спадару нашаму, што ў нас ёсьць ацец стары і дзецянё старасьці ягонае малое, а брат ягоны памер, і ён адзін астаўся ў маці сваей, і ацец любе яго. 21 I ты сказаў слугам тваім: ,3ьвядзіце яго да мяне, і я ўцемлюся ў яго'. 22 Мы сказалі спадару майму: ,Ня можа хлапец пакінуць айца свайго; і калі ён пакіне айца свайго, дык гэгы памрэць', 23 I сказаў ты слугам тваім: „Калі ня зыйдзе брат вашы малы, наперад ня важчася бачыць віду майго". 24 I сталася, што як мы ўзышлі да слугі твайго, айца майго, дык пераказалі яму словы спадара майго. 25 I сказаў ацец наш: „Зьвярніцеся, купіце нам троху еміны!" 26 I мы сказалі: ,Ня можам зысьці; хіба будзе з намі малы брат ваш, дык зыйдзем, бо нельга нам бачыць віду таго чалавека, калі ня будзе з намі малога брата нашага'. 27 I сказаў нам слуга твой, ацец мой: ,Вы ведаеце, што двух нарадзіла імне жонка мая. 28 I вышаў адзін ад мяне, і я сказаў: Пэўне ён разарваны, і я не абачыў яго дагэтуль. 29 I возьмеце таксама й гэтага ад мяне, і здарыцца зь ім няшчасьце, дык зьвядзіце вы сівізну маю ў ліху да магілы'. 30 Цяпер, калі я прыду да слугі тваго, айца майго, і хлапца няма з намі, і душа ягоная зьвязана з душой ягонай: 31 I будзе, што як ён абача, што няма хлапца, то памрэць; і зьвядуць слугі твае сівізну слугі твайго, айца майго, із смуткам да шэолю. 32 Бо слуга твой паручыўся за хлапца айцу свайму, сказаўшы: ,Калі не прывяду яго да цябе, то буду грэшным перад айцом сваім на ўсі дні'. 33 I цяпер няхай жа застанецца слуга твой замест хлапца слугою спадару майму, а хлапец хай узыйдзе з братамі сваімі; 34 Бо як узыйду я да айца свайго, а хлапца няма з імною? Каб не абачыў я ліха, у якім апынецца ацец мой". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I сказаў Язэп братом сваім: „Дабліжчася, калі ласка, да мяне". Яны дабліжыліся. Ён сказаў: „Я Язэп, брат ваш, што вы прадалі мяне да Ягіпту. 5 Але цяпер ня немарасьціцеся, і хай гэта ня будзе заслугуючым гневу ў вачох вашых, што вы прадалі мяне сюды, бо дзеля захаваньня жыцьця вашага паслаў мяне Бог перад вамі; 6 Во цяпер два гады галадові на зямлі; і яшчэ пяць год, у каторых нельга будзе араць ані жаць. 7 I паслаў мяне Бог перад вамі, каб пакінуць вам астачу на зямлі і захаваць жыцьцё вашае дзеля ўцекаў вялікіх. 8 I цяпер ня вы паслалі мяне сюды, але Бог, і пастанавіў мяне за айца Фараону і за гаспадара ў вусёй зямлі Ягіпецкай. 9 Барзьдзіце, і ўзыйдзіце да айца майго, і скажыце яму: ,Гэтак кажа сын твой Язэп: Бог ўчыніў мяне панам усяго Ягіпту; зыйдзі да мяне, не адвалакай. 10 I будзеш жыці ў зямлі Ґошэн; і будзеш блізка да мяне, ты, і сынове твае, і сынове сыноў тваіх, і драбны й буйны статак твой, і ўсе твае. 11 I пражыўлю цябе там, бо яшчэ пяць год галадові, каб не згалеў ты, і дамова твая, і ўсе твае'. 12 I вось, вочы вашыя бачаць, і вочы брата майго Веняміна, што гэта мае вусны, што гукаюць да вас. 13 I скажыце айцу майму праз усю славу маю ў Ягіпце і праз усе, што вы бачылі; і пабарзьдзіце, і зьвядзіце айца майго сюды". 14 I паў ён на шыю Веняміну, брату свайму, і плакаў; і Венямін плакаў на шыі ягонай. 15 I цалаваў усіх братоў сваіх, і плакаў над імі. I потым гукалі ізь ім браты ягоныя. 16 I голас чуцён быў у доме Фараонавым, наймя: „Прышлі браты Язэпавы"; і прыемна гэта было ў ваччу Фараона і ў вачох слугаў ягоных. 17 I сказаў Фараон Язэпу: „Скажы братом сваім: ,Во што зрабіце: накладзіце на жывёлу сваю, і йдзіце, і прыдзіце да зямлі Канаанскае; 18 і вазьміце айца свайго а радзімы свае, і прыйдзіце да мяне; я дам вам дабро ў зямлі Ягіпецкай, і вы будзеце есьці тук зямлі'. 19 Табе ж загадую: зрабіце гэта: вазьміце сабе ізь зямлі Ягіпецкае калёсаў дзецянятам сваім і жонкам сваім, і прынясіце айца свайго, і прыйдзіце; 20 I вочы вашы няхай не жалеюць судзьдзя вашага, бо дабро з усяе зямлі - ваша яно". 21 I зрабілі так сынове Ізраелявы. I даў ім Язэп калёсы, подле загады Фараонавае, і даў ім еміны на дарогу. 22 Кажнаму зь іх ён даў зьмену адзецьцяў, а Веняміну даў трыста срэбраньнікаў і пяць зьменаў адзецьцяў. 23 I айцу паслаў во што: дзесяць аслоў, накладзеных із дабра ягіпецкага, і дзесяць асьліцаў, накладзеных збожжам, хлебам а емінаю айцу свайму на дарогу. 24 I адаслаў братоў сваіх, і яны пайшлі. I сказаў ім: „Не сварыцеся ў дарозе". 25 I ўзыходзілі яны зь Ягіпту, і прышлі да зямлі Канаанскае да Якава, айца свайго. 26 I паведамілі яму, сказаўшы, што яшчэ Язэп жыў, і што ён валадар у вусёй зямлі Ягіпецкай. I замлела сэрца ягонае, бо ён ня верыў ім. 27 I гукалі яму ўсі словы Язэпавы, каторыя ён казаў ім, і абачыў калёсы, каторыя прыслаў Язэп, каб прынесьці яго: і ажыў дух Якаваў, айца іхнага. 28 I сказаў Ізраель: „Досыць, яшчэ сын мой жыў; пайду й абачу яго, пакуль не памру". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 2 I сказаў Бог Ізраелю ў відзені ночнай, і сказаў: „Якаве! Якаве!" Ён сказаў: „Во я". 3 I сказаў: „Я БОГ айца твайго, ня бойся зыйсьці да Ягіпту, бо ў народ вялікі ўчыню цябе там; 4 Я зыйду з табою да Ягіпту, Я й узьвяду, таксама ўзьвяду цябе назад. I Язэп паложа руку сваю на вочы твае. 5 I падняўся Якаў з Бэер Шэвы; і ўзялі сынове Ізраелявы Якава, айца свайго, і дзецяняты свае, і жонкі свае ў калёсах, каторыя паслаў Фараон узяць яго. 6 I ўзышлі яны статак свой і прыдбаньяе свае, каторае прыдбалі ў зямлі Канаанскай, і прышлі да Ягіпту, - Якаў і ўсе насеньне ягонае зь ім. 7 Сыноў сваіх і сыноў сыноў сваіх із сабою, і дачкі свае і дачкі сыноў сваіх, і ўсе насеньне свае прывёў ён із сабою да Ягіпту. 8 I во ймёны сыноў Ізраелявых, што прышлі да Ягіпту: Якаў а сынове ягоныя. Першародны Якаваў Рувін. 9 I сыны Рувінавы: Ганох, Фалу, Гецрон, Хармі. 10 I сынове Сымонавы: Емуель а Ямін а Огад а Яхін а Цогар а Саўла, сын Канаанянкі. 11 I сыны Левавы: Ґершон, Кагаф а Мерары. 12 Сынове Юдавы: Ір а Онан а Шэла а Фарэс а Зара; і памерлі Ір а Онан у зямлі Канаанскай. I былі сыны Фарэсавы: Гэцрон а Гамул. 13 I сыны Іссасхаровы: Фола а Фува, Ёў а Шымрон. 14 I сыны Завулонавы: Сэрэд а Елон а Яглеель. 15 Гэта сынове Лііны, каторых яна нарадзіла Якаву ў Падан Араме, і Дыну, дачку ягоную. Усіх душаў сыноў ягоных і дачок ягоных - трыццаць тры. 16 I сынове Ґадавы: Цыфён а Гаґґі, Шуні а Эцбон, Еры а Ароды а Арэлі. 17 I сынове Ашэравы: Імна а Ішва а Ішві а Брыя, і Сэрах, сястра іхная. I сыны Брыявы: Гэвер а Малхіель. 18 Гэта сынове Зэльфіны, каторую даў Лаван Ліі, дачцэ сваёй, яна нарадзіла іх Якаву шаснанцаць душаў. 19 Сыны Рахіліны, жонкі Якававае: Язэп а Венямін. 20 I радзіліся ў Язэпа ў зямлі Ягіпецкай Манас а Яхрэм, каторых нарадзіла яму Асэнеф, дачка Потыфера, сьвятара Она. 21 Сынове Веняміновы: Бела а Бехер а Ашбел, Гера а Нааман, Эгі а Рош, Мупім а Гупім а Ард. 22 Гэта сынове Рахіліны, каторыя нарадзіліся ў Якава, усіх душаў чатырнанцаць. 23 I сыны Данавы: Гушым. 24 Сыны Неффалімовы: Ягцэель а Ґуні а Ецэр а Шылем. 25 Гэта сынове Валіны, каторую даў Лаван дачцэ сваёй Рахілі. Яна нарадзіла гэтых Якаву, усіх душаў сем. 26 Усіх душаў, што прышлі зь Якавам да Ягіпту, каторыя вышлі ізь сьцёгнаў ягоных, апрача жонак сыноў Якававых, усяго шасьцьдзясят шэсьць душаў. 27 I сыноў Язэпавых, каторыя нарадзіліся яму ў Ягіпце, дзьве душы. Усіх душаў дому Якававага, што прышлі да Ягіпту, семдзясят. 28 I Юду паслаў ён перад сабою да Язэпа, каб ён ськіраваў яго да Ґошэн. I прышлі да зямлі Ґошэн. 29 I запрог Язэп цялежкі свае, і ўзыйшоў напярэймы Ізраелю, айцу свайму, да Ґошэн, і абачыў яго, і паў на шыю ягоную, і плакаў на шыі ягонай ізноў. 30 I сказаў Ізраель Язэпу: „Памру я гэтым разам, абачыўшы від твой, бо ты яшчэ жывы". 31 I сказаў Язэп братом сваім і дому айца свайго: „Я ўзыйду, паведамлю Фараону і скажу яму: ,Браты мае і дом айца майго, каторыя былі ў зямлі Канаанскай, прышлі да мяне. 32 Гэта людзі пастухі авец, бо яны дзяржалі статак, і драбны й буйны статак у іх, і ўсе, што ў іх, прывялі яны'. 33 I будзе: як Фараон гукнець вас і скажа: ,Які занятак ваш?' 34 То вы скажыце: ,Собсьнікамі статку былі слугі твае, з маленства нашага дагэтуль, і мы, і бацькі нашы', каб вы асяліліся ў зямлі Ґошэн. Бо брыда Ягіпту кажны пастух авец". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 7 I прывёў Язэп Якава, айца свайго, і пастанавіў яго перад Фараонам; і дабраславіў Якаў Фараона. 8 I Фараон сказаў Якаву: „Колькі дзён год жыцьця твайго?" 9 I сказаў Якаў Фараону: „Дзён год падарожжаваньня майго сто трыццаць год; малыя й ліхія былі дні год жыцьця майго, і не дасяглі да дзён год жыцьця айцоў маіх у днёх падарожжаваньня іхнага". 10 I дабраславіў Якаў Фараона, і вышаў ад Фараона. 11 I асяліў Язэп айца свайго а братоў сваіх, і даў ім дзяржаву ў зямлі Ягіпецкай, у найлепшай часьці зямлі, у зямлі Рамсэс, як загадаў Фараон. 12 I жывіў Язэп айца свайго а братоў сваіх, і ўсю дамову айца свайго хлебам подле патрэбаў дзецянят. 13 I хлеба ня было па ўсёй зямлі, бо галадоў вельмі павялічылася, і высілілася зямля Ягіпецкая а зямля Канаанская з галадові. 14 I зьбер Язэп усе срэбла, якое знайшлося ў зямлі Ягіпецкай і ў зямлі Канаанскай, за збожжа, каторае куплялі, і ўнёс Язэп срэбла ў дом Фараонаў. 15 I скончылася срэбла зямлі Ягіпецкай і зямлі Каяаанскай. I прышоў увесь Ягіпет да Язэпа, кажучы: „Дай нам хлеба, чаму маем паміраць перад табою, бо вышла срэбла". 16 Язэп сказаў: „Дайце статак ваш, і я буду даваць вам за статак ваш, калі вышла срэбла". 17 I яны прыводзілі статак свой да Язэпа; і даваў ім Язэп хлеб за коні, і за стады драбнога статку, і за стады буйнога статку, і за аслы; і жывіў іх хлебам за ўвесь статак іхны таго году. 18 I скончыўся гэты год; і прышлі да яго на налецьце, і сказалі яму: „Ня ўтоім ад спадара нашага, што высілілася срэбла, і стады статку нашага ў спадара нашага; не засталося нічога ў нас перад спадаром нашым, апрача целаў нашых і земляў нашых. 19 Чаму нам памерці перад ачыма тваімі, таксама нам, таксама зямлі нашай? Купі нас і землі нашы за хлеб; і будзем мы й землі нашы слугамі Фараону; а ты дай нам сяўбы, і будзем жывы, і не памрэм, і зямля ня спусьцее". 20 I купіў Язэп усю зямлю Ягіпецкую Фараону, бо прадалі Ягіпцяне кажны свае поле, бо апанавала іх галадоў. I зямля стала Фараонавай. 21 А што да люду, дык ён перавёў яго да местаў ад канца граніцы Ягіпту аж да канца яго. 22 Адно зямлі сьвятароў ня купіў, бо дзель у сьвятароў ад Фараона, і яны жывіліся сваёй дзельлю, каторую ім даў Фараон; затым і не прадалі зямлі свае. 23 I сказаў Язэп люду: „Вось, я купіў вас сядні й землі вашы Фараону; во вам сяўба, і засявайце зямлю. 24 I як будзе жніво, то давайце пятую часьць Фараону; а чатыры часьці застануцца вам засеяць поле і на еміну вам і тым, што ў дамовах вашых, і на еміну дзецянятам вашым". 25 Яны сказалі: „Ты захаваў нам жыцьцё, няхай знойдзем ласку ў ваччу спадара свайго, і будзем слугамі Фараону". 26 I ўставіў гэта Язэп правам аж дагэтуль у зямлі Ягіпецкай-Фараону пятую часьць, толькі зямля сьвятароў ім самым, ня была яна Фараонава. 27 I жыў Ізраель у зямлі Ягіпецкай, у зямлі Ґошэн, і дзяржалі яе, і пладзіліся, і размножыліся вельмі. 28 I жыў Якаў у зямлі Ягіпецкай сямнанцаць год; і было дзён Якаву, год жыцьця ягонага сто сорак сем год. 29 I дабліжыліся дні Ізраелю памерці, і гукнуў ён сына свайго Язэпа, і сказаў яму: „Калі ж я знайшоў ласку ў ваччу тваім, палажы руку сваю пад сьцягно мае і зрабі імне ласку й праўду, не пахавай, калі ласка, мяне ў Ягіпце, 30 I буду ляжаць із бацькамі сваімі; вынясі мяне зь Ягіпту і пахавай мяне ў гробе іхным". I сказаў: „Зраблю подле слова твайго". 31 I сказаў: „Прысягні імне". I прысягнуў яму. I сьхінуўся Ізраель на верх посаха. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 8 I абачыў Ізраель сыноў Язэпавых, і сказаў: „Хто гэтыя?" 9 I сказаў Язэп айцу свайму: „Сыны мае яны, каторых Бог даў імне тут". I сказаў: „Вазьмі ж іх да мяне, і я дабраслаўлю іх". 10 Вочы ж Ізраелявы сталі цяжкія ад старасьці: ня мог ён бачыць. I дабліжыў іх да яго, і ён пацалаў іх, і абняў іх. 11 I сказаў Ізраель Язэпу: „Бачыць від твой я не спадзяваўся: і вось, паказаў імне Бог і насеньне твае". 12 I вывеў іх Язэп із каленяў ягоных, і пакланіўся яму відам сваім да зямлі. 13 I узяу Язэп абодвых, Яхрэма ў правую сваю руку, супроці левае Ізраеля, а Манаса ў левую, супроці правае Ізраеля, і дабліжыўся да яго. 14 I выцягнуў Ізраель правіцу сваю, і палажыў на галаву Яхрэму, а ён быў малодшы, а левую на галаву Манасу. Умысьля палажыў гэтак ён рукі свае, бо Манас пяршак. 15 I дабраславіў Язэпа, і сказаў: „Бог, перад Каторым хадзілі айцове мае, Абрагам а Ісак, Бог, Каторы пасьціў мяне адгэнуль, як я існую, аж дагэтуль, 16 Тый Ангіл, што выбавіў мяне з усякага ліха, няхай дабраславе хлапцоў гэтых; і назавецца ў іх імя мае і імя айцоў маіх, Абрагама а Ісака, і няхай разрастуцца яны ў множасьць сярод зямлі". 17 I абачыў Язэп, што айцец ягоны палажыў правую руку сваю на галаву Яхрэмаву; і было ліхім гэта ў ваччу ягоным. I падпер ён руку айца свайго, каб зьняць яе з галавы Яхрэмавае на галаву Манасаву; 18 I сказаў Язэп айцу свайму: „Ня гэтак, войча мой, бо гэта пяршак; палажы правіцу сваю на ягоную галаву". 19 I адмовіўся айцец ягоны, і сказаў: „Ведаю, сыну мой, ведаю, таксама ён будзе людам, і таксама ён будзе вялікі, але брат ягоны малы ўзьвялічыцца над ім, і насеньне ягонае будзе паўнінёю народаў". 20 I падабраславіў іх таго дня, кажучы: „Табою будзе дабраславіць Ізраель, кажучы: ,Няхай учыне цябе Бог, як Яхрэма а Манаса'". I пастанавіў Яхрэма перад Манасам. 21 I сказаў Ізраель Язэпу: „Вось, я паміраю. I будзе Бог із вамі, і зьверне вас да зямлі айцоў вашых. 22 I я даў табе адну дзель звыш братоў тваіх, тую, каторую я ўзяў з рук Аморэя мячом сваім а лукам сваім". 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 3 „Рувіне, пяршак мой! ты мацніня мая і першая сіла мая, верх годнасьці й верх магутнасьці. 4 Ты бушаваў, як вада; ня будзеш першынстваваць; бо ты ўзыйшоў на ложак айца свайго; тады ты збудзеніў пасьцелю маю, узышоўшы. 5 „Сымоне а Леве браты, снадзівы глабані іхная зброя. 6 У тайны іхныя няхай ня ўходзе душа мая, і да збору іхнага хай ня прылучыцца слава мая; бо ў гневе сваім яны забілі мужа і самадумам вырвалі жылы ў вала. 7 Пракляты гнеў іхны, бо моцны, і злосьць іхная, бо закалянелая; падзялю іх у Якаву і расьцярушу ў Ізраелю. 8 „Юда! цябе хваліць будуць браты твае. Рука твая на патыліцы непрыяцеляў тваіх; паклоняцца табе сынове айца твайго. 9 Левянё Юда, ад разарванага, сыну мой, ты ўзышоў. Сьхінуўся, ляжаў, як леў і як лявіца: хто пабудзе яго? 10 Ня будзе адняты ськіпетра ад Юды і правадаўца спамеж ног ягоных, аж пакуль ня прыйдзе Шыло, і да Яго будзе збор людаў. 11 Ён прывяжа да віннога сьцябла асьлянё свае і да сьцябла выборнага віна асьлянётка асьліцы свае. Ён мые ў віне ўборы свае і ў крыві віна адзецьце свае. 12 Чырвоншыя вочы ягоныя за віно і бельшыя зубы за малако. 13 „Завулон на беразе морскім будзе жыць і ля прыстані карабельнай, і граніцы ягоныя да Сыдону. 14 „Іссасхар асёл дужы, што ляжыць памеж стадаў. 15 I абачыў супакой, што добры, і зямля, што прыемная: і нахінуў плечы свае насіць цяжары і стаў слугою дані. 16 „Дан будзе судзіць народ свой, як адно з плямёнаў Ізраелевых. 17 Будзе Дан вужом на дарозе, гадам на сьцюгавіне, жыгалячым у капыты каня. I зваліцца коньнік ягоны назад. 18 На спасеньне Твае спадзяюся, СПАДАРУ! 19 „Гад - аддзел будзе перамагаць яго, але ён пераможа. 20 „Праз Ашэра: тучны хлеб ягоны, і ён будзе даваць каралеўскія ежы. 21 „Неффалім - лань выпушчаная, што даець харошыя словы. 22 „Пагон плодны Язэп, пагон плодны над жаралом, галіны ягоныя прасьцягаюцца над сьцяною. 23 Немарасьцілі яго, і стралялі ў яго, і ненавідзілі яго стралцы; 24 I застаўся ў моцы лук ягоны, і падужэлі плячукі рук ягоных із рук Магучага Якававага. Адтуль Пастыр - Камень Ізраеляў, 25 Ад Бога айца твайго, і Ён паможа табе, і ад Усемагучага, і Ён дабраславе цябе дабраславенствамі неба згары і дабраславенствамі бяздоньня, што цікуе далавах, дабраславенствамі пелькаў а дзетніцы. 26 Дабраславенствы айца твайго пераходзяць дабраславенствы маіх прашчураў, аж да найвышшых вярхоў узгоркаў вечных. Няхай будуць яны на галаве Язэпавай і на цемеві абранага памеж братоў ятоных. 27 „Венямін дзярлівы воўк, нараніцы будзе жэрці здабытак і ўвечары будзе дзяліць глабань". 28 Во ўсіх гэтых пакаленьняў Ізраелявых двананцаць, і гэта гукаў ім айцец іхны; і дабраславіў іх, і кажнага подле дабраславенства ягонага дабраславіў іх. 29 I расказаў ён ім, і сказаў ім: „Я буду прылучаны да люду свайго; пахавайце мяне ля бацькоў маіх, у пячоры, што на полю Ефрона Гэціча, 30 У пячоры, што на полю Махпела, каторая перад Мамрэ ў зямлі Канаанскай, каторую купіў Абрагам, поле Ефрона Гэціча, на собскасьць пахову. 31 Там пахавалі Абрагама а Сорру, жонку ягоную; там пахавалі Ісака а Рэвеку, жонку ягоную; і там пахаваў я Лію. 32 Купля гэтага поля а пячоры, каторая на ім, у сыноў Гэтавых". 33 I скончыў Якаў расказаваць сыном сваім, і згарнуў ногі свае ў ложак, і сканаў, і прылучаны быў да народу свайго. 01 – 02 – 03 – 04 – 05 – 06 – 07 – 08 – 09 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 4 I мінулі дні плачу па ім, і гукаў Язэп дому Фараонаваму, кажучы: „Калі я знайшоў ласку ў вачох вашых, то кажыце, калі ласка, у вушы Фараону, кажучы: 5 Айцец мой узяў зь мяне прысягу, кажучы: ,Вось, паміраю; у гробе маім, каторы я выкапаў у зяжлі Канаанскай, там пахавай мяне;' I цяпер, калі ласка, узыйду, і пахаваю айца свайго, і зьвярнуся". 6 I сказаў Фараон: „Узыйдзі й пахавай айца свайго, як ён абавязаў цябе прысягаю". 7 I ўзышоў Язэп хаваць айца свайго; і ўзышлі зь ім усі слугі фараонавы, старцы дому ягонага, і ўсі старшыя зямлі Ягіпецкае, 8 I ўвесь дом Язэпаў, і браты ягоныя, і дом айца ягонага. Адно дзецяняткі свае і драбны й буйны статак свой пакінулі ў зямлі Ґошэн. 9 I ўзышлі зь ім таксама цялежкі й коньнікі, і быў груд вельмі вялікі. 10 I прышлі яны да такаўні Атодавае на другім баку Ёрдану, і галасілі там жалобу вялікую а вельмі цяжкую; і зрабіў жалобу па айцу сваім сем дзён. 11 I бачылі жыхары зямлі тае, Канааняне, жалобу на такаўні Атодавай, і сказалі; „Вялікая жалоба гэта ў Ягіпцян!" Затым назвалі імя месца таго: Жалоба Ягіпцян: гэта на другім баку Ёрдану. 12 I зрабілі сынове зь ім так, як расказаў ім. 13 I занесьлі яго сынове ягоныя да зямлі Канаанскае, і пахавалі яго ў пячоры поля Махпела, поле каторае купіў Абрагам на собскасьць на паховы ў Ефрона Гэціча, перад Мамрэ. 14 I зьвярнуўся Язэп, просьле пахову ім айца свайго, да Ягіпту, ён а браты ягоныя, і ўсі, што ўзыходзілі зь ім хаваць айца ягонага. 15 I абачылі браты Язэпавы, што памер айцец іхны, і сказалі: „А што калі зьненавідзе нас Язэп і чыста аддасьць нам усім тым ліхам, каторае мы яму зрабілі?" 16 I загадалі яны сказаць Язэпу, кажучы: „Айцец твой загадаў перад сьмерцю сваёю, кажучы: 17 ,Гэтак, калі ласка, скажыце яму: Даруй жа выступ братом сваім і грэх іхны, бо ліхам плацілі табе'. I цяпер даруй жа выступ слугаў Бога айца твайго". I плакаў Язэп, як яны гукалі яму. 18 I пайшлі таксама браты ягоныя, і палі перад відам ягоным, і сказалі: „Вось мы слугі табе". 19 I сказаў ім Язэп: „Ня бойцеся, ціж я замест Бога? 20 I вы думалі ліха на мяне; але Бог думаў гэта на дабро, каб зрабіць тое, што цяпер ё: захаваць жыцьцё вялікаму ліку людзёў. 21 А цяпер ня бойцеся, я буду жывіць вас і дзецяняты вашы". I цешыў іх, і гукаў па сэрцу іх. 22 I жыў Язэп у Ягіпце сам і дом айца ягонага; і жыў Язэп сто дзесяць год. 23 I бачыў Язэп у Яхрэма дзеці да трэйцяга пакаленьня; таксама й сынове Махіровы, сына Манасовага нарадзіліся на каленях Язэпавых. 24 I сказаў Язэп братом сваім: „Я паміраю; але Бог напэўна даведаецца да вас і вывядзе вас ізь зямлі гэтае да зямлі, праз каторую прысяг Абрагаму, Ісаку а Якаву". 25 I абавязаў Язэп прысягаю сыноў Ізраелявых, кажучы: „Бог напэўна даведаецца да вас, і ўзьнясіце косьці мае адгэтуль". 26 I памер Язэп сту дзесяцёх год. I набальсамавалі яго, і палажылі ў дамавіну ў Ягіпце.Вярнуцца назад |